ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 փետրվար)

ՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ-Հայաստան՝ Ադրբեջանական ԽՍՀ-ում կազմակերպված ջարդերի զոհերի հիշատակի և բռնագաղթված հայ բնակչության իրավունքների պաշտպանության օր, Արաբական երկրներ՝ Ուսուցչի օր, Հնդկաստան՝ Ազգային գիտության օր, Ֆինլանդիա՝ Կալևալայի օր։

ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ

1852- Կոստանդնուպոլսում սկսվել է հրատարակել «Նոյան Աղավնի» պարբերականը։

1880 - ծնվել է  հանրահայտ գեղանկարիչ Մարտիրոս Սարյանը։

1905- ցարի բարձրագույն անվանական հրովարտակով Կովկասում վերականգնվել է փոխարքայությունը և փոխարքա է նշանակվել Ի. Ի. Վորոնցով-Դաշկովը։

1912 - ծնվել է  հայազգի խորհրդային դիվանագետ Յակով Լազարևը։

1920-Հայկական Ազգային Խորհուրդը հրավիրել է Ղարաբաղի հայերի 8-րդ համագումարը Շուշիում, բայց միարժամանակ մտահոգված լինելով բոլշևիկների և էսեռների դոմինանտությամբ որոշ ուժեր կազմակերպել են այլընտրանքային համագումար մոտակա Շուշիքենդ գյուղում։ Արդյունքում Ղարաբաղի հայությունը հայտնվել է մասնատված վիճակում։

1923 - վախճանվել է արևելահայ հասարակական գործիչ Ստեփան Մամիկոնյանը։

1928- Երևանի պետական համալսարանում բացվել է Սարգիս և Մարի Իզմիրլյանների անվան գրադարանը։

1936 - ծնվել է ճարտարապետ, նկարիչ, քանդակագոր Հակոբ Ջիվանյանը։

1973- վախճանվել է բանաստեղծ, թարգմանիչ Աշոտ Գրաշին։

1976 – գործարկվել է Հայաստանի ատոմային էլեկտրակայանի առաջին էներգաբլոկը։

1988- Սումգայիթում խորհրդային զորքերի միջամտության արդյունքում դադարել են  հայկական 3-օրյա ջարդերը:

1997- 6,1 մագնիտուդ հզորությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել Հայաստանի Հյուսիս արևելքում։

2007-վախճանվել է Լեռնային Ղարաբաղի նախագահին առընթեր տեղեկատվության գլխավոր վարչության պետ Ալեքսանդր Գրիգորյանը։

-ընդդիմադիր մի շարք կուսակցությունների` «Հանրապետության», ԱԺՄ-ի, «Ժառանգության», ՀՀՇ-ի ղեկավարների միջև մինչև ուշ գիշեր տևած քննարկումները արդյունքի չեն հանգեցրել:

2008- Տավուշի մարզի Նոյեմբերյան քաղաքում բողոքի ցույց է տեղի ունեցել Սերյոժա Սիրադեղյանին և Յուրա Մամյանին ազատ արձակելու պահանջով: Վերջիններս ձերբակալվել են փետրվարի 26-ին ապօրինի զենք, զինամթերք պահելու կասկածանքով:

2012- Ֆրանսիայի Սահմանադրական խորհուրդը երկրի Սահմանադրությանը հակասող է ճանաչել Հայոց ցեղասպանության ժխտման համար քրեական պատիժ սահմանող օրինագիծը:

2018- վախճանվել է ռեժիսոր,սցենարիստ, դերասան Ալբերտ Մկրտչյանը։

2020-վախճանվել է հուշարձարանագետ Սամվել Կարապետյանը:

2022-ՀՀ ԶՈՒ գլխավոր շտաբի պետի ժամանակավոր պաշտոնակատարի պարտականությունները դրվել է ԶՈՒ գլխավոր շտաբի պետի առաջին տեղակալ Կամո Քոչունցի վրա:

ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ

1066 —բացվել է Վեստմիստերսյան աբբայությունը։

1525 —ացտեկների վերջին թագավոր Կուաուտեմոկը մահապատժի է ենթարկվել իսպանացիների կողմից։

1533 –ծնվել է  ֆրանսիացի փիլիսոփա Միշել դը Մոնտեն։

1728 —վախճանվել է ճապոնացի փիլիսոփա, լուսավորիչ, ռեֆորմատոր, Կոնֆուցիականների առաջնորդ Օգյու Սարայը։

1732 —Պետերբուրգում բացվել է առաջին կադետական կորպուսը։

 1835-լույս է տեսել ֆիննական «Կալևալա» էպոսի առաջին օրինակը։

1854 — հիմնադրվել է ԱՄՆ-ի Հանրապետական կուսակցությունը։

1878 - ծնվել է   էստոնացի կոմպոզիտոր Արթուր Կապպը։

1911- ծնվել է չեխ հայտնի կինոռեժիսոր և սցենարիստ Օտակար Վավրան։

1916 –վախճանվել է ամերիկա-անգլիացի գրող Հենրի Ջեյմսը։

1922- Եգիպտոսը անկախացել է Մեծ Բրիտանիայից։

1925 - վախճանվել է  գերմանացի քաղաքական գործիչ, Գերմանիայի 1-ին նախագահ Ֆրիդրիխ Էբերտը։

1932 - վախճանվել է  ֆրանսիացի աստղագետ Գիյոմ Բիգուրդան։

1935- ամերիկացի քիմիկոս Ուոլլես Կարեզերսը սինթեզել է նեյլոնը։

1951 —Լայնուս Պոլինգը և Ռոբերտ Կորին թեորապես հիմնավորել են սպիտակուցների երկրորդային կառուցվածքի ձևը։ 

1955 —կայացել է Հանոյ-Պեկին-Մոսկվա-Բեռլին երկաթուղային հաղորդակցության հանդիսավոր բացումը։

1956 —ԱՄՆ-ում արտոնագրվել է համակարգչի ցանցային մալուխը։

1978 —վախճանվել է անգլիացի ֆանտաստ գրող էրիկ Ֆրենկ Ռասելը։

1991- ավարտվել է Պարսից ծոցի պատերազմը։

1992-Բոսնիա-Հերցեգովինայում հայտարավել է Սերբական կրաինայի ստեղծումը։

1994 —Բոսնիական պատերազմի ընթացքում Բանյա-Լուկայի շրջանում տեղի է ունեցել այդ պատերազմի միակ հայտնի օդային մարտը։

1998 —սկսվել է ռազմական հակամարտություն, որը հայտնի է Կոսովոյի պատերազմ անունով։ 

2004 —սպանվել է չեչեն անջատողական Ռուսլան Գելաևը։

2013 –Հռոմի Բենեդիկտոս 16-րդ պապը հրաժարական է ներկայացրել։

Կ.Խաչիկյան