Հայերեն
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Ինչո՞ւ Էրդողանի փեսան հայտնվեց ԱՄՆ-ի ամենամեծ ավիակրի վրա

ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Eadaily.com-ը գրում է, որ  Ռուսաստանի անվտանգության համար ամենավտանգավոր մարտահրավերներից մեկը Թուրքիայի արտաքին քաղաքականությունն է, որը մայիսի ընտրություններից հետո դարձել է ավելի անկանխատեսելի։ Հենց հիմա, երբ Անկարան արագորեն վերադառնում է ՆԱՏՕ-ի ֆորպոստի իր ավանդական դերին, կարևոր է աչքից չկորցնել Թուրքիայի գործողությունները ուկրաինական և անդրկովկասյան ուղղություններով։

Օգոստոսի 25-ին Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարար Հաքան Ֆիդանը պաշտոնական այցով ժամանել էր Կիև, որտեղ բանակցություններ էր վարել Զելենսկու հետ։ Ըստ ուկրաինական աղբյուրների նրանք քննարկել են հացահատիկի գործարքը և ուկրաինական խաղաղության բանաձևի իրագործումը, ընդ որում Զելենսկին նույնիսկ գովաբանել է Անկարային հայտարարելով.

«Թուրքիան դարձել է խաղաղության բանաձևի առաջին առաջնորդներից մեկը։ Մենք ակնկալում ենք Թուրքիայի Հանրապետության հետագա ակտիվ դերը դրա իրականացման գործում»։

Դե, ամեն ինչ տեղավորվում է: Ի վերջո, ոչ վաղ անցյալում Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը հայտարարել էր ՆԱՏՕ-ին Ուկրաինայի մուտքին աջակցելու մասին: Ֆիդանը Կիև կատարած այցի ընթացքում հանդիպել է Ղրիմի թաթար ծայրահեղականների հետ, որոնց թվում էր Գերագույն ռադայի պատգամավոր և Ղրիմի թաթարների մեջլիսի նախկին ղեկավար Մուստաֆա Ջեմիլևը։

Ինչպես տեսնում եք, գերի ընկած ուկրոնացիստների ազատ արձակումից հետո Թուրքիան սկսել է արագորեն թոթափել իր «միջնորդության» դիմակը։ Դա պայմանավորված է Ռուսաստանի հզորացումը կանխելու ցանկությամբ և տնտեսական և քաղաքական դիվիդենտներ ստանալու նպատակով արևմտյան կոալիցիա վերադառնալու ցանկությամբ։ Վերջին իրադարձություններից մեկը կապված է հենց այդ միտման հետ:

Օգոստոսի 25-ին Էրդողանի փեսան՝ Սելչուկ Բայրաքթարը, ով Baykar Makina տեխնոլոգիական ընկերության խորհրդի նախագահն է, Անկարայում ԱՄՆ դեսպան Ջեֆրի Ֆլեյքի հրավերով թուրք զինվորականների խմբի հետ այցելել է ամերիկյան խոշորագույն USS Gerald R. Ford ավիակիրը և տեխնիկական զննում կատարել։

Այս լուրն առանց համատեքստի այնքան էլ պարզ չի լինի։ Մինչ Բայրաքթարի այցն ամերիկյան USS Gerald R. Ford ավիակիրը Միջերկրական ծովում համատեղ վարժանքներ է անցկացրել թուրքական նորագույն TCG Anadolu դեսանտային նավի հետ։

Նավի զննության ժամանակ Էրդողանի փեսային ուղեկցել է ամերիկացի կոնտրադմիրալ Էրիկ Էսլիխը։ Բայրաքթարն ԱՄՆ զինվորականներին պատմել է թուրքական առաջին անօդաչու կործանիչ Bayraktar KIZILELMA-ի և Bayraktar TB3 անօդաչու թռչող սարքի ստեղծման գործընթացի մասին, որոնք կարող են բարձրանալ կարճ թռիչքուղով նավերից: Հետաքրքիր է այն, որ թուրքական կողմը հայտնել է, որ Bayraktar TB3-ը տեղադրվելու է TCG Anadolu դեսանտային նավի վրա, որը վարժանքներ է անցկացրել ամերիկյան ավիակրի հետ։ Իսկ ընդհանրապես, ԱՄՆ-ի և Թուրքիայի միջև տեղի է ունենում դաշնակցային հարաբերությունների արագ վերականգնում, որոնք ունեն երկար տարիների փորձ և իրավական հիմք։ Այդ կապակցությամբ հիշեցնենք, որ  Ուկրաինայի Անկախության օրվա կապակցությամբ, Baykar Makina-ն Ուկրաինայի ՊՆ գլխավոր հետախուզական վարչությանը նվիրել է Bayraktar TB2:  Հաշվի առնելով Էրդողանի փեսայի այցն ամերիկյան ավիակիր պարզ է, որ ուկրոնացիստներին տրված այդ խորհրդանշական նվերը շատ չարագուշակ է։

Սակայն Վաշինգտոնի և Անկարայի հարաբերություններում շրջադարձային իրադարձություններն այսքանով չեն ավարտվում։ Օգոստոսի 26-ին Թուրքիայի պաշտպանության նախարարությունը հայտարարեց ամերիկա-թուրքական զորավարժությունների անցկացման մասին։

Ինչպես տեսնում եք, ամերիկա-թուրքական ինչ-որ առճակատման մասին խոսելն ավելորդ է։ Ընդհակառակը, Վաշինգտոնն ու Անկարան վերականգնում են դաշնակցային հարաբերությունները։

Բացի այդ ամենն օգոստոսի 27-ին Ադրբեջանի նախագահի օգնական Հիքմեթ Հաջիևն է բարձրաձայնել ԱՄՆ սենատոր Բոբ Մենենդեսի կնոջ ենթադրյալ հանցագործությունների մասին.

«Փողն ամեն ինչ է: ԱՄՆ-ի և Եվրոպայի բոլոր հակաադրբեջանական հայամետ լոբբիստներն ու քաղաքական գործիչները պետք է ենթարկվեն հետաքննության»:

Քանի որ ադրբեջանական և թուրքական լոբբին մեկ ամբողջություն է, դժվար չէ կռահել, որ Իլհամ Ալիևի օգնականը դե ֆակտո կոչ է արել պայքարել նրանց դեմ, ովքեր խոչընդոտում են Թուրքիայի ՆԱՏՕ-ին մերձեցումը և փորձում են խոչընդոտել Արևմուտքի հետ Ադրբեջանի համագործակցությանը։ Ճիշտ է, ներկա իրավիճակում պետք չէ սրտին մոտ ընդունել Հաջիևի կոչը, քանի որ ԱՄՆ-ի ոչ մի «հայամետ լոբբի» չխանգարեց Ջո Բայդենի վարչակազմին 2022 թվականի հունիսի վերջին երկարաձգել 907-րդ ուղղման չեղարկումը։ Էլ չխոսենք եվրոպական երկրներ ադրբեջանական էներգակիրների մատակարարումների ավելացման և Թուրքիային ԵՄ անդամ դարձնելու Էրդողանի ցանկության մասին։

Այդ ֆոնին էլ օգոստոսի 20-ին երկու հայտնի թուրք զինվորականներ են այցելել Բաքու՝ պաշտպանության նախարար Յաշար Գյուլերը և Գլխավոր շտաբի պետ Մեթին Գյուրաքը։ Նրանց այցն Անդրկովկասի համար լավ բան չի խոստանում։ Եվ բանն ամենևին այն չէ, որ թուրք այցելուներն անդրադարձել են 2020 թվականի երկրորդ ղարաբաղյան պատերազմին։ 44-օրյա պատերազմից հետո Ադրբեջանն ու Թուրքիան առաջ են մղում «Զանգեզուրի միջանցք» անդրսահմանային նախագիծը, որը, ըստ նրանց ծրագրի, պետք է անցնի Հայաստանի Սյունիքի մարզով։

«Զանգեզուրի միջանցքի» գլխավոր հակառակորդն Իրանն է, որը մտավախություն ունի, որ կհայտնվի թուրք-սուննի շրջափակման մեջ։ Բացի այդ, 44-օրյա պատերազմում հաղթանակը միայն մեծացրել է Ադրբեջանի ախորժակը, որը 2021 թվականի մայիսից սկսել է զավթել Հայաստանի հողերը։

Ռազմական ուժը որպես շանտաժի գործիք օգտագործելով պաշտոնական Բաքուն ցանկանում է խաղաղության պայմանագիր կնքել Նիկոլ Փաշինյանի կառավարության հետ, ըստ որի Հայաստանը ոչ միայն կհրաժարվի Ղարաբաղից, այլ նաև թույլ կտա թուրք-ադրբեջանական տանդեմին ճեղքել «Զանգեզուրի միջանցքը» Սյունիքի տարածքով: Այս ամենը տեղի է ունենում Արևմուտքի և թուրք-ադրբեջանական տանդեմի համագործակցության զարգացմանը զուգահեռ, և ՆԱՏՕ-ն հրահրում է Անդրկովկասում ճակատ բացել Ռուսաստանի և Իրանի դեմ։

Տեսնելով դա Իրանը քայլեր է ձեռնարկում Անդրկովկասում նոր պատերազմ թույլ չտալու համար։ Օգոստոսի 22-ին Իրանի նախաձեռնությամբ հեռախոսազրույցներ են տեղի ունեցել Իրանի շտաբի պետ Մոհամմադ Հոսեյն Բաղերիի և Ադրբեջանի պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովի միջև։

Իսկ օգոստոսի 25-ին Հայաստանում Իրանի նոր դեսպան Մեհդի Սոբհանին NEWS.am-ի թղթակցի հետ զրույցում որոշ հարցերի պատասխաններ է տվել։ Այսպիսով, ահա դեսպանի պատասխաններից հիմնականը. «Մենք աջակցում ենք Հայաստանի ինքնիշխանությանը և տարածքային ամբողջականությանը և դեմ ենք սահմանների ցանկացած փոփոխության։ Մենք դեմ չենք հաղորդակցության ուղիների բացմանը, նման երթուղիներ ենք տրամադրել նաև Ադրբեջանին։ Բայց կապի բոլոր ուղիները պետք է լինեն այն երկրների վերահսկողության ներքո, որոնց տարածքում են գտնվում, հատկապես Հայաստանի դեպքում… Ուժով ոչինչ չի փոխվի...  դրանից ամեն ինչ պարզ է դառնում»։

Ինչպես տեսնում եք, Սոբհանին հասկացրել է, որ Իրանն ամեն ինչ կանի «Զանգեզուրի միջանցքի» ստեղծումը կանխելու համար։

Ինչ վերաբերում է Թուրքիային, ապա Ֆիդանի այցը Կիև, Բայրաքթարի այցն ամերիկյան ավիակիր և ամերիկա-թուրքական զորավարժությունները վկայում են այն մասին, որ Անկարան արագորեն միանում է ԱՄՆ գլխավորած արևմտյան կոալիցիային։ Հետևաբար, պաշտոնական Անկարայի գործելաձևը ցույց է տալիս, որ Թուրքիան բազմաբևեռ աշխարհի ոչ թե ջատագով է, այլ ԱՄՆ-ի և ՆԱՏՕ-ի հավատարիմ արբանյակը, որը պատրաստ է ԵՄ-ին միանալու և արևմտյան ներդրումների համար ուժեղացնել Ուկրաինային ռազմական աջակցությունը և Անդրկովկասում ճակատ բացել Ռուսաստանի և Իրանի դեմ:

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը

www.1or.am 

Ինչ եղանակ է սպասվում հունիսի 11-ին Վթարի է ենթարկվել Մարտունու շտապօգնության մեքենան, վարորդն ու բուժքույրը տեղափոխվել են հիվանդանոց 10 հոսպիտալացված, 4 անհետ կորած․ մանրամասներ՝ ՃամբարակիցՋուր հավաքեք. ջուր չի լինելու Պայթյուն՝ Ճամբարակ քաղաքում․ կա զոհ և տուժածներԴոլարն էժանացել է, ռուբլին՝ թանկացելՈ՞վ կնշանակվի ՍԱՏՄ ղեկավար․ «Հրապարակ» Խռովել է եւ ժողովին չի գնացել․ «Հրապարակ» Փոխքաղաքապետ Փամբուխչյանի մեքենայի «առեղծվածը» եւ ունեցվածքը. «Ժողովուրդ» Հանրայինի ղեկավարությունը ԱԺ-ում լրագրողական աշխատանք անիմաստ է համարում․ «Հրապարակ» Ռեկորդային գնաճ՝ Հայաստանում. արձանագրվել է սննդամթերքի եւ ոչ ալկոհոլային խմիչքի 7.4% գնաճ․ «Ժողովուրդ» Ըմբիշ Մարատ Աճեմյանը Սկոպիեում ընթացող ըմբշամարտի Եվրոպայի առաջնությունում 10:0 հաշվով հաղթել է ադրբեջանցի ըմբիշին և դուրս եկել եզրափակիչ HBO-ն հրապարակել է «Հարրի Փոթեր» սերիալի նոր դերասանական կազմը Տարածքային հարցերը միայն ես պետք է քննարկեմ անձամբ Պուտինի հետ․ Զելենսկի Կոտայքում «Infiniti»-ն կոտրել է ցուցանակն ու 10 մետր բարձրությունից ընկել երկաթգծի վրա. կան տուժածներԼավրովը Լատվիան, Լիտվան և Էստոնիան համեմատել է «փոքրիկ խուլիգանների» հետ Covid-ի նոր «Նիմբուս» շտամը կարող է վարակման դեպքերի ալիք առաջացնել արդեն ամռանըԱՄՆ-ում ձերբակալվել է ռուսաստանցի՝ 500 միլիոն դոլարի լվացման համար Ադրբեջանը բնական գազի մատակարարման 10-ամյա պայմանագիր է կնքել գերմանական SEFE-ի հետ«Նրա կարիքը միշտ ունեմ». Արամեն՝ հոր կորստի մասին Առանձնապես խոշոր չափերով թմրամիջոցի իրացման փորձ կատարած անձինք կալանավորվել ենԹրամփը, անկարգությունների ֆոնին, Լոս Անջելես կուղարկի Ազգային գվարդիայի ևս 2,000 զինծառայողի. Կալիֆոռնիայի նահանգապետը պատրաստվում է դատի տալ նրան39-ամյա Մոդրիչը եվրոպացիների շրջանում ռեկորդ է սահմանել՝ գոլ խփելով աշխարհի առաջնության որակավորման փուլումApple-ը ներկայացրել է iPhone-ի օպերացիոն համակարգի ամենախոշոր թարմացումը Փարաքարում ավտոմեքենա է այրվել Զելենսկին ԱՄՆ-ին և Եվրոպային կոչ է արել ճնշում գործադրել Ռուսաստանի վրա Լոս Անջելեսի ոստիկանությունը ցուցարարների դեմ լուսաձայնային նռնակներ է կիրառել Սարո Թովմասյանն անվճար մենահամերգ կտաԶելենսկին հայտնել է՝ Ուկրաինան ամսական քանի մարդ կարող է մոբիլիզացնել ԶՈւ շարքերում Ղրիմում հրթիռային վտանգ է հայտարարվել «Երաժշտություն հանուն ապագայի» հիմնադրամի կրթաթոշակառու Էդուարդ Գևորգյանն ընդունվել է Զալցբուրգի Մոցարտեում համալսարանԵրկրաշարժ` Թուրքիայում Ադրբեջանը և Թուրքիան անցկացնում են համատեղ զորավարժություններՊուտինը չի սպասի․ Գերմանիայում կոչ են արել արագացնել Դպրոցում առնվազն 11 մարդու սպանած աշակերտին մաhացած են գտել․ ԱվստրիաԴին Հույսենը ներկայացվել է որպես «Ռեալ Մադրիդի» խաղացող Արարատի ոստիկանները Ավշար գյուղում հայտնաբերել են կանեփի բույսեր և 310 գրամից ավելի մարիխուանա Դպրոցում հրաձգություն է տեղի ունեցել, մաhացել է առնվազն 11 մարդԲաքվի դատարանում ընթանում է Ռուբեն Վարդանյանի դեմ հարուցված շինծու գործերով հերթական դատական նիստը Կրակոցներ Ավանի բացօթյա շուկայի տարածքում․ վիրավորներ կանԿրիպտո-տուրիզմ. հեղափոխություն ճամփորդություններում Վարժական հավաքի մասնակիցների ազատելու համար բժիշկներ են կալավորվելԻրանը խափանել է «Զանգեզուրի միջանցքի» ստեղծման փորձը․ Tasnim Կանադահայոց թեմը զորակցում է Կաթողիկոսին ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպանատունը հայտարարել է Հայկական ԱԷԿ-ի արդիականացմանն իր մասնակցության մասին«Սարգիս Ծատուրյան. մենք Հայաստանը կդարձնենք անկախ ազգային պետություն»Գինու արտադրությունը Հայաստանում նվազել է․ թվեր Պետդումայում հայտարարել են, որ ժամանակն է որոշել, թե «ուր է գնում Հայաստանը»Թիմը որոշակի առաջխաղացում ունեցավ նախորդ խաղի համեմատ․ Ջոն վան՛տ Սխիպ Փաշինյանին հաջողվում է կազմալուծել Արցախի պետհաստատությունների աշխատանքը
Ամենադիտված