Հայերեն
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


«Ինչպիսին կլինեն Բաքվի ու Երևանի հարաբերությունները Ղարաբաղից հետո»

ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Iz.ru-ն գրում է, որ Ղարաբաղյան դիմակայության ավարտից հետո Երևանի և Բաքվի միջև շատ խնդիրներ են մնում։ Դրանցից մեկը վերաբերում է անկլավների ապագային։ Խորհրդային տարիներին հայկական Արծվաշեն գյուղը գտնվել էր ադրբեջանական տարածքի խորքում, 1990-ականներին այն օկուպացվել է ադրբեջանական զորքերի կողմից։ Ադրբեջանական Քարքի, Բարխուդարլի, Յուխարի-Ասկիպարա և Յարադուլլու գյուղերը շրջափակված են եղել հայկական տարածքով և Խորհրդային Միության փլուզումից հետո գրավվել են հայկական ուժերի կողմից։ Միաժամանակ Քարքին համարվում է կարևոր բնակավայր՝ դրանով է անցնում Հայաստանն Իրանի հետ կապող մայրուղին։ Հիմա կողմերը խնդրի լուծման միասնական մոտեցում չունեն: Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը երկու հնարավոր տարբերակ է հնչեցրել: Դրանցից մեկի համաձայն անկլավները կարող են մնալ այն կողմի հսկողության տակ, որտեղ դրանք գտնվում են։ Մեկ այլ մոտեցմամբ Արծվաշենը կվերադառնա Հայաստանին, իսկ Ադրբեջանը հետ կվերցնի իր գյուղերը։ Սակայն Բաքուն, ըստ երևույթին, մտադիր չէ որևէ բան տալ իր հարևանին։

Երկրորդ կարևոր խնդիրը սահմանի սահմանազատումն ու սահմանագծումն է։ Նիկոլ Փաշինյանն ասում է, որ այդ աշխատանքն իրականացնելու համար պետք է հիմք ընդունվեն 1975 թվականին կազմված ԽՍՀՄ գլխավոր շտաբի քարտեզները։ Հայաստանի ղեկավարը բազմիցս ընդգծել է, որ Երևանը ճանաչում է Ադրբեջանը խորհրդային սահմաններում։ Նրա խոսքով, Հայաստանի տարածքն այդ մոտեցմամբ կազմում է 29,8 հազար քառակուսի կմ, Ադրբեջանինը 86,6 հազար քառակուսի կմ: Իսկ Իլհամ Ալիևը պնդում է սահմանային խնդիրների լուծման որոշակի «արդար պայմանների» մասին, սակայն կոնկրետ թվեր երբեք չի նշում։ Դա, ըստ Փաշինյանի, կասկածներ է առաջացնում, որ հարևանը հող է նախապատրաստում «տարածքային պահանջներ ներկայացնելու և նոր ռազմական ագրեսիա սկսելու համար»։ Անցյալ տարվա գարնանը կողմերը ստեղծել են սահմանների սահմանազատման հատուկ հանձնաժողով։ Մեկուկես տարվա ընթացքում տեղի է ունեցել չորս հանդիպում, բայց ամեն անգամ հիմնական արդյունքը եղել է հաջորդ հանդիպման շուրջ պայմանավորվածությունը։

Չլուծված են մնում նաև գերիների փոխանակման և անհայտ կորածների որոնման հարցերը։ Նիկոլ Փաշինյանն ասում է, որ անհայտ է մնում 1016 հայի ճակատագիրը: Իր հերթին, Ադրբեջանի արտգործնախարար Ջեյհուն Բայրամովը հայտարարել է 4 հազար ադրբեջանցիների մասին, այդ թվում 719 խաղաղ բնակիչների։ Եվ կողմերը պարբերաբար միմյանց մեղադրում են թվերը ուռճացնելու մեջ։

Ի վերջո, Բաքուն պահանջում է, որ Երևանը համաձայնի Զանգեզուրի միջանցքի կառուցմանը, ճանապարհ, որը պետք է անցնի Հայաստանի տարածքով և կապի Ադրբեջանի հիմնական մասը Նախիջևանի էքսկլավի և Թուրքիայի հետ։ Բաքուն պնդում է, որ երթուղին պետք է ունենա արտատարածքային կարգավիճակ, որպեսզի հայ սահմանապահները չկարողանան ստուգել մեքենաները։ Երևանը պատասխանում է, որ իրենք շահագրգռված են տարածաշրջանային հաղորդակցությունների բացմամբ, բայց ոչ ի վնաս երկրի ինքնիշխանության։ «Հայաստանի տարածքում ցանկացած միջանցքային տրամաբանություն անընդունելի է»,- ասել է Փաշինյանը։ Միաժամանակ Ալիևը հակասական հայտարարություններ է անում: Ելույթներից մեկի ժամանակ նա ասել է, որ միջանցք կարող են ուժով ստեղծել։ Մեկ այլ հարցազրույցում նա խոստացել է, որ գործելու է բացառապես խաղաղ ճանապարհով։ «Զանգեզուր կվերադառնանք, բայց ոչ թե տանկերով, այլ մեքենաներով»,- ընդգծել է նա։ Ավելին, վերջին օրերին միջանցքի հարցը լայնորեն քննարկվում է միջազգային մակարդակով։ Այսպես, ամերիկյան լրատվամիջոցները հայտնել են, որ ԱՄՆ պետքարտուղար Բլինկենն իբր հնարավոր է համարել մոտակա շաբաթների ընթացքում Ադրբեջանի ներխուժելը Հայաստանի հարավային հատված։

Բաքուն և Երևանը պնդում են, որ պատրաստ են խաղաղության պայմանագիր կնքել, սակայն հակառակ կողմին մեղադրում են գործընթացի սաբոտաժի մեջ։ Այսպես, Փաշինյանն ընդգծել է, որ կարող էր համատեղ հայտարարություն ստորագրել հոկտեմբերի սկզբին Գրանադայում կայանալիք ԵՄ գագաթնաժողովում, որին Ալիևը չի մասնակցել։ Միաժամանակ, Ադրբեջանի նախագահը հոկտեմբերի կեսերին մասնակցել է Բիշքեկում կայացած ԱՊՀ գագաթնաժողովին, սակայն Փաշինյանն անտեսել է այդ հանդիպումը։

Ռազմավարական մշակույթի հիմնադրամի փորձագետ Անդրեյ Արեշևն այն կարծիքին է, որ Բաքվի և Երևանի հաշտեցման համար դեռևս բազմաթիվ խոչընդոտներ կան։ «Դրանք ներառում են անկլավները, սահմանների սահմանազատումը և շատ այլ հարցեր: Բացի այդ, կա որոշակի միջազգային մրցակցություն՝ բանակցային հարթակների տերերը ցանկանում են, որ իրենք ստանան հաշտարարների դափնիները։ Չեմ բացառում, որ նման պայմաններում կողմերը երկար ժամանակ կհամակարգեն իրենց դիրքորոշումները։ Միևնույն ժամանակ, չեմ կարծում, որ Ադրբեջանը կորոշի որևէ նոր ռազմական գործողություն։ Իհարկե, միջազգային հանրությունը ճանաչել է Ղարաբաղը որպես Ադրբեջանի մաս, բայց Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի վրա հարձակումը կատաղի դիմադրության կառաջացնի Կովկասում և աշխարհում»,- նշել է նա։

Քաղաքագետ Արթուր Աթաևն էլ կարծում է, որ նոր սրացումը միանգամայն իրական է։

«Մենք տեսնում ենք, որ Երևանի և Բաքվի դիրքորոշումները չեն համընկնում։ Փաշինյանը հույս ուներ, որ ղարաբաղյան դավադրության ավարտից հետո Ադրբեջանը կճանաչի Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը։ Բայց Ալիևը կարծում է, որ դեռ ոչ բոլոր հարցերն են լուծված։ Նրա համար սկզբունքորեն կարևոր է Նախիջևանի հետ ուղիղ ճանապարհային և երկաթուղային կապի ապահովումը։ Կարծում եմ, որ նման պայմաններում միանգամայն հնարավոր է նոր սրացում։ Սակայն դա դժվար թե տեղի ունենա առաջիկա շաբաթների ընթացքում։ Բանն այն է, որ Բաքուն պետք է լիովին համաձայնեցնի իր գործողությունները Թուրքիայի հետ, փորձարկի Իրանի և ՀԱՊԿ-ի  դիրքորոշումները: Կարծում եմ մոտ երեք ամսից կարող ենք տեսնել նոր սրացում»,- ընդգծել է զրուցակիցը։

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը

www.1or.am 

Ո՞ւմ սրտով չէ ստվերային տնտեսության դեմ պայքարի համար նախատեսված թվային համակարգը, և ի՞նչ վերաբերմունք ունեն պետական մարմինները. «Փաստ»Կարևոր մեսիջներն ու իշխանական անհանգստությունները. «Փաստ»Առնվազն չի բացառվում, որ նման արշավն ուղղորդում և ֆինանսավորում է Ադրբեջանը. «Փաստ»Մրայա Քերին BET մրցանակաբաշխության ժամանակ զարմացրել է երկրպագուներին իր տպավորիչ կերպարանափոխությամբԵրևանում բախվել են «Lexus»-ը և «Volvo»-ն․ կա տուժած Երևանում հունիսի 4-10-ը մթնոլորտային օդում փոշու պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիանՊաշտոնական Երևանից որևէ ազդակ չենք ստացել ռուսական ռազմաբազայի դուրսբերման մասին. ԶախարովաՌԴ-ն Ուկրաինային է հանձնել 1,212 զինվորի մարմին Աշխարհում ավելի քան 3 միլիոն երեխա ստիպված է աշխատել. Bild Ավարտվել է Մերձավանում սպանություն կատարած անձի վերաբերյալ քրեական վարույթի նախաքննությունըԴուբայում կկառուցվի աշխարհի ամենաբարձր մետրոյի կայարանը (լուսանկարներ) Պրեմիերա. Սիլվա Հակոբյան- «Իմ սիրուն աղջիկ» Բրազիլիայի հավաքականը հաղթեց և դուրս եկավ ԱԱ, Արգենտինան ոչ-ոքի գրանցեց Գեղարքունիքում վթարի է ենթարկվել շտապօգնության ավտոմեքենան. վարորդն ու բուժքույրը տեղափոխվել են հիվանդանոցՄակրոնը հայտարարել է, որ արգելելու է սոցցանցերը 15 տարեկանից փոքր երեխաների համարԹիկնիզյանը բուժզննում կանցնի նոր ակումբի համար Թմրամիջոցներ, բջջային հեռախոսներ, wi-fi սարքեր․ ՔԿՀ-ներում արգելված իրեր են հայտնաբերվել ԱՄՆ-ում լրտեսություններ են սկսվել․ ինչ կապ ունի այդ ամենի հետ Մասկը Վթար՝ Երևանում․ վիրավnր կա Սիրիայի լողափերում արգելվել են բաց լողազգեստները Գորձարկվելու է էլեկտրական շչակ Ողբերգական վթարի հետևանքով երեխաներ են մահացել․ ՌԴԱրտակարգ շոգ կլինիՏավուշում կրակոցներ եղել են․ մարզպետը հաստատեցՀուսով ենք, որ Բաքվում և Երևանում լիարժեք կգնահատեն ՆԱՏՕ-ի հետ փոխգործակցության խորացման վտանգները Պայթյունի հետևանքով զոհերի թիվը հասել է 4-իՃամբարակում պայթյունի նախնական պատճառը գազի արտահոսքն է, նախաձեռնվել է քրեական վարույթ. ՔԿ Ծանոթ ու միաժամանակ անհայտ …ֆրանգելիկո լիկյոր «Փորձագետը Բաքվի և Երևանի միջև խաղաղության պայմանագրի հեռանկարների մասին. պաշտոնականացվում է կապիտուլյացիան»Կամո Ցուցուլյանը՝ որոնվող աղջկա մասինԻնչ վիճակ է այս պահին Ճամբարակում պայթյունից հետո«Ինչու է Հայաստանի վարչապետը գրոհում եկեղեցու վրա» Որոշ հասցեներում գազ չի լինելուՄալաթիա-Սեբաստիայից փրկված արջերը վիրահատվել են Փաշինյանը պարտվում է եկեղեցու հետ նյարդերի պատերազմում 232 փրկարար փորձում է փլատակների տակից հանել քաղաքացիներին 10 օրում հայկական կոնյակով բեռնված 50 բեռնատար է հասել ՌԴ մաքսային մարմիններին Այս պահին վերաքննիչ դատարան շտապօգնություն են կանչել․ ՊԲ նախկին հրամանատարը ջերմում է Ըմբիշ Մարատ Աճեմյանը Սկոպիեում ընթացող ըմբշամարտի Եվրոպայի առաջնությունում 10:0 հաշվով հաղթել է ադրբեջանցի ըմբիշին Արցախը նոր պետնախարար ունի Եկեղեցու դեմ պայքարում Նիկոլ Փաշինյանը փորձել է ստանալ Արևմուտքի աջակցությունըԻրանը խափանել է «Զանգեզուրի միջանցք» ստեղծելու փորձըԶոհերի թիվը ավելացավԱմեն ինչի ակունքը, սկիզբը, վերջը վարքագիծն է. Բագրատ ՍրբազանՀայաստանի Հանրապետության վարորդական իրավունքով Ռուսաստանի Դաշնությունում աշխատելն  արգելվել է․ պատմության այս օրը (11 հունիս)Փրկարարները փլատակների տակից դուրս բերեցին 2-րդ քաղաքացու դին․ նոր մանրամասներ՝ ողբերգական դեպքից Ինչ եղանակ է սպասվում հունիսի 11-ին Վթարի է ենթարկվել Մարտունու շտապօգնության մեքենան, վարորդն ու բուժքույրը տեղափոխվել են հիվանդանոց 10 հոսպիտալացված, 4 անհետ կորած․ մանրամասներ՝ ՃամբարակիցՋուր հավաքեք. ջուր չի լինելու
Ամենադիտված