Հայերեն
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


«Նավթով ու Ղարաբաղով. ինչպե՞ս են լինելու Ադրբեջանում նախագահական ընտրությունները»

ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Iz.ru-ն գրում է, որ փետրվարի 7-ին Ադրբեջանում տեղի կունենան նախագահական ընտրություններ։ Բաքուն ընդգծում է, որ քվեարկությունն առաջինն է լինելու Ղարաբաղի վերաինտեգրումից հետո։ Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի ղեկավար Մազախիր Փանահովի խոսքով, ազատագրված տարածքներում կբացվի 26 ընտրատեղամաս, և մինչև 20 հազար մարդ կօգտվի ընտրական իրավունքից։ «Սրանք ոչ միայն նրանք են, ովքեր արդեն վերադարձել են հայրենիք, այլ նաև բազմաթիվ շինարարներ, որոնք զբաղվում են տարածաշրջանի վերականգնմամբ»,- ընդգծել է նա։

Երկրի ներկայիս ղեկավար Իլհամ Ալիևը, ով երկիրը ղեկավարում է 2003 թվականից, համարվում է հաղթանակի անվերապահ հավակնորդ։ Իշխող «Նոր Ադրբեջան» կուսակցությունն ասում է, որ ներկայիս առաջնորդին տեսնում են որպես «հավերժ նախագահ»։ Ալիևից բացի ԿԸՀ-ն գրանցել է ևս վեց թեկնածուի։ Նրանցից ամենափորձառուն Գուդրաթ Հասանգուլիևն է, ով 2003 թվականից սկսած մասնակցել է նախագահական բոլոր արշավներին, սակայն երբեք չի ստացել 3 %-ից ավելի ձայն։ Մեկ այլ նշանավոր թեկնածու է պատգամավոր Զահիդ Օրուջը: Նա երկու անգամ առաջադրվել է բարձրագույն պաշտոնի համար ստանալով ձայների 3 %-ից մի փոքր ավելին: Քաղաքագետները, մատնանշելով ընդդիմության համեստ ձեռքբերումները, ասում են, որ ներկայիս ընտրությունների արդյունքները գործնականում որոշված են։

Հետաքրքիր է այն, որ միևնույն ժամանակ Ադրբեջանում բավականին խստորեն պաշտպանում են հասարակական-քաղաքական տարածքն արտաքին միջամտությունից։ Ամանօրից առաջ երկրում արգելվել է ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալության (USAID) գործունեությունը, հունվարին Բաքուն երկրից վտարել է Ֆրանսիայի դեսպանատան երկու աշխատակցի։

Իսկ ինչո՞ւ են հիմա ընտրությունները լինելու: Ինքը՝ Ալիևը, մանրամասն խոսել է այն մասին, թե ինչն է իրեն դրդել գնալ արտահերթ ընտրությունների։ Իր հարցազրույցներից մեկում նա նշել է, որ Ադրբեջանը լուծել է վերջին 30 տարիների հիմնական խնդիրը, որն է Ղարաբաղի վերաինտեգրումը։ «Իհարկե, նոր դարաշրջանի սկիզբը պետք է նշանավորվի նոր ընտրություններով»,- ընդգծել է նա։ Բացի այդ, Ալիևն ասել է, որ ճիշտ կլինի ընտրություններն անցկացնել ամբողջ երկրում, որպեսզի պետության ղեկավարը լիարժեք ներկայացնի ադրբեջանական ժողովրդին և ունենա ավելի մեծ լեգիտիմություն։ Ի վերջո, ներկայիս նախագահը հիշեցրել է, որ լրացրել է իր նախագահման 20 տարին, դա պետք է ընդունել որպես որոշակի արդյունք և անցնել ժամանակագրական գիծը։

Բայց կա կարծիք, որ Ալիևը ցանկանում է կապիտալիզացնել ղարաբաղյան ուղղությամբ ձեռք բերված հաջողությունները։ «Ադրբեջանում չի հանդարտվում տարածքային ամբողջականության վերականգնման հետ կապված էյֆորիան։ Ալիևը համբավ է ձեռք բերել որպես Ղարաբաղը նվաճող։ Կարծում եմ, որ նա որոշել է օգտվել այդ տրամադրություններից և ամրապնդել իր հեղինակությունը: Հավանական է, որ մեկ տարի հետո առաջին պլան գան սոցիալ-տնտեսական խնդիրները, և նոր ժամկետ ապահովելն ավելի դժվար լիներ»,- ասել է քաղաքագետ Անդրեյ Արեշևը «iz.ru»-ին։

Մեկ այլ կարծիքի համաձայն երկրի ղեկավարը ցանկանում է ստանալ ժողովրդի աջակցությունը հետագա որոշ ճակատագրական քայլերի համար։ Այդ առումով հաճախ է նշվում Հայաստանի հետ խաղաղության պայմանագրի կնքումը։ Երևանում, սակայն, այս տարեսկզբին սկսել են խոսել բանակցային մի շարք հարցերի շուրջ հետընթացի մասին։ Հայաստանի կառավարության ղեկավար Նիկոլ Փաշինյանը նշել է, որ ադրբեջանական կողմը չի ցանկանում ապառազմականացնել սահմանային տարածքները։

Մեկ այլ կարծիքի համաձայն նախագահական ընտրությունները, ընդհակառակը, կարող են դառնալ նոր սրացման նախաբան։ Ենթադրվում է, որ ադրբեջանական կողմը կարող է ուժով փորձել ճեղքել Զանգեզուրի միջանցքը։ Նշենք, որ օրինակ քվեարկելու կոչերով ցուցապաստառներում պատկերված է երկրի քարտեզը, որի վրա գծված է Զանգեզուրի միջանցքը։ Բացի այդ, Իլհամ Ալիևը վերջերս տված հարցազրույցում հայտարարել էր, որ խորհրդային տարիներին Ադրբեջանը Հայաստանին հսկայական տարածքներ է «տվել»։ «Տարածքների տեսքով նվերները շարունակվել են տարիներ շարունակ։ Մեր հողերը մաս-մաս փոխանցվել են Հայաստանին, իսկ Ադրբեջանի տարածքը, որը գրեթե 100 հազար քառ. կմ էր նվազել է մինչեւ 86,6 հազար քառ. կմ-ի»,- ասել է նա հավելելով, որ «նվերների» թվում է եղել նաև Արևմտյան Զանգեզուրը (ՀՀ Սյունիքի մարզ):

Եվ վերջապես, Ադրբեջանի հարաբերություններն ԱՄՆ-ի ու Ֆրանսիայի հետ վերջին շրջանում վատթարացել են։ Միանգամայն հնարավոր է, որ Բաքվում արտահերթ ընտրություններ են հայտարարվել, որպեսզի արևմտյան երկրները ժամանակ չունենան բողոքի ակցիաներ նախապատրաստել։ Հատկանշական է այն, որ նախընտրական քարոզարշավի մեկնարկից բառացիորեն մեկ օր առաջ Ալիևը քննադատել էր ամերիկացիներին և եվրոպացիներին Ադրբեջանի նկատմամբ կանխակալ վերաբերմունքի համար։

Իսկ ի՞նչ կլինի ընտրություններից հետո: Ադրբեջանցի քաղաքագետ Իլգար Վելիզադեն կարծում է, որ ընտրություններից հետո Բաքվի և Երևանի միջև բանակցությունները կարող են ակտիվանալ։ «Սահմանների սահմանազատման, հաղորդակցությունների ապաշրջափակման և ադրբեջանական անկլավների հետ կապված անորոշությունը պահպանվում է։ Առանձին խնդիր է Զանգեզուրի միջանցքի ապագան: Հայաստանը համաձայնել է դրա ստեղծմանը 2020 թվականին, բայց հետո հրաժարվել է իր խոսքերից։ Ըստ ամենայնի, մենք ինչ որ կերպ պետք է աշխատենք, որպեսզի Երևանն ավելի հետևողական քաղաքականություն վարի։ Կարծում եմ, որ ընտրություններից հետո դիրքորոշումների համաձայնեցումը կշարունակվի»,- ընդգծել է նա։

Ռուսաստանցի քաղաքագետ Անդրեյ Արեշևն էլ կարծում է, որ ընտրություններից հետո հնարավոր է նոր սրացում։ «Ադրբեջանի ու Հայաստանի միջև կան բազմաթիվ հակասություններ։ Հիմնական հարցերը Զանգեզուրի միջանցքն ու անկլավներն են: Տեսանելի է, որ Բաքվի հռետորաբանությունը վերջին շրջանում ավելի է կոշտացել: Չեմ բացառում, որ փետրվարի 7-ից հետո բռնության նոր սրացում լինի: Կարծում եմ Ռուսաստանն ուշադիր հետևելու է, թե ինչ է տեղի ունենում, որպեսզի կանխի սրացումը»,- ասել է նա։

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը

www.1or.am

«Նրա կարիքը միշտ ունեմ». Արամեն՝ հոր կորստի մասին Առանձնապես խոշոր չափերով թմրամիջոցի իրացման փորձ կատարած անձինք կալանավորվել ենԹրամփը, անկարգությունների ֆոնին, Լոս Անջելես կուղարկի Ազգային գվարդիայի ևս 2,000 զինծառայողի. Կալիֆոռնիայի նահանգապետը պատրաստվում է դատի տալ նրան39-ամյա Մոդրիչը եվրոպացիների շրջանում ռեկորդ է սահմանել՝ գոլ խփելով աշխարհի առաջնության որակավորման փուլումApple-ը ներկայացրել է iPhone-ի օպերացիոն համակարգի ամենախոշոր թարմացումը Փարաքարում ավտոմեքենա է այրվել Զելենսկին ԱՄՆ-ին և Եվրոպային կոչ է արել ճնշում գործադրել Ռուսաստանի վրա Լոս Անջելեսի ոստիկանությունը ցուցարարների դեմ լուսաձայնային նռնակներ է կիրառել Սարո Թովմասյանն անվճար մենահամերգ կտաԶելենսկին հայտնել է՝ Ուկրաինան ամսական քանի մարդ կարող է մոբիլիզացնել ԶՈւ շարքերում Ղրիմում հրթիռային վտանգ է հայտարարվել «Երաժշտություն հանուն ապագայի» հիմնադրամի կրթաթոշակառու Էդուարդ Գևորգյանն ընդունվել է Զալցբուրգի Մոցարտեում համալսարանԵրկրաշարժ` Թուրքիայում Ադրբեջանը և Թուրքիան անցկացնում են համատեղ զորավարժություններՊուտինը չի սպասի․ Գերմանիայում կոչ են արել արագացնել Դպրոցում առնվազն 11 մարդու սպանած աշակերտին մաhացած են գտել․ ԱվստրիաԴին Հույսենը ներկայացվել է որպես «Ռեալ Մադրիդի» խաղացող Արարատի ոստիկանները Ավշար գյուղում հայտնաբերել են կանեփի բույսեր և 310 գրամից ավելի մարիխուանա Դպրոցում հրաձգություն է տեղի ունեցել, մաhացել է առնվազն 11 մարդԲաքվի դատարանում ընթանում է Ռուբեն Վարդանյանի դեմ հարուցված շինծու գործերով հերթական դատական նիստը Կրակոցներ Ավանի բացօթյա շուկայի տարածքում․ վիրավորներ կանԿրիպտո-տուրիզմ. հեղափոխություն ճամփորդություններում Վարժական հավաքի մասնակիցների ազատելու համար բժիշկներ են կալավորվելԻրանը խափանել է «Զանգեզուրի միջանցքի» ստեղծման փորձը․ Tasnim Կանադահայոց թեմը զորակցում է Կաթողիկոսին ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպանատունը հայտարարել է Հայկական ԱԷԿ-ի արդիականացմանն իր մասնակցության մասին«Սարգիս Ծատուրյան. մենք Հայաստանը կդարձնենք անկախ ազգային պետություն»Գինու արտադրությունը Հայաստանում նվազել է․ թվեր Պետդումայում հայտարարել են, որ ժամանակն է որոշել, թե «ուր է գնում Հայաստանը»Թիմը որոշակի առաջխաղացում ունեցավ նախորդ խաղի համեմատ․ Ջոն վան՛տ Սխիպ Փաշինյանին հաջողվում է կազմալուծել Արցախի պետհաստատությունների աշխատանքը Լայնածավալ էմբարգո կամ լիակատար արգելք հազիվ թե լինի, սակայն որոշակի «կետային հարվածներ» լիովին հնարավոր են. «Փաստ»Եկեղեցին հոգևորից զատ զբաղվել է նաև պետականաստեղծ առաքելությամբ. Բագրատ Սրբազան Փաշինյանի մանր վրեժը Սեյրան ՕհանյանիցՆիկոլ Փաշինյանն ահաբեկչություն է նախապատրաստումՈչնչացնում է այն սյուները, որոնք դարեր շարունակ միավորել են հայերին. «Փաստ»Ադրբեջանական ապտակ ՌուսաստանինԽոշոր վթար` Բյուրեղավանում. վիրավnրներ կան«Պարը որդուս տարերքն էր, ուղղակի իր թևերը կտրեցին». Լավրենտի Նատոյանն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Սոթքում. «Փաստ»«Ինչո՞ւ են Հայաստանի իշխանությունները պայքար սկսել Հայ եկեղեցու հոգևորականության դեմ»Ի՞նչ է կատարվում ԱՄՆ-ում, և ի՞նչ սպասել Եվրոպայում. «Փաստ»ԽՍՀՄ-ում ստեղծվել է «Սոյուզդետմուլտֆիլմը». պատմության այս օրը (10 հունիս)Երկարաժամկետ գազանջատում՝ հունիսի 12-ինՓաստորեն դեռ երես ունեն ու համարձակվում են ինչ-որ բան ասել. «Փաստ»Ի՞նչ վիճակում է կրիպտոոլորտը Հայաստանում. ուշացումները կարող են անշրջելիորեն հետ մղել երկիրը. «Փաստ»Պլանային անջատումներ՝ մի շարք հասցեներում Կտրուկ անկում՝ տարադրամի շուկայում«Նիկոլ Փաշինյանը փորձում է սադրել Եկեղեցուն». «Փաստ»Վարժական հավաքներ կանցկացվեն․ հայտնի են ժամկետներըԱտելության անատոմիան և «հնձածը» քաղելու հեռանկարը. «Փաստ»
Ամենադիտված