Հայերեն
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Անձնական օգտագործման դեմոկրատիան

ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Հայաստանյան իշխանությունների կողմից շահարկվող հիմնական «հաղթաթուղթը», եթե դա կարելի է, իհարկե, հաղթաթուղթ համարել, «ժողովրդավարություն» կոչվածն է՝ իր ածանցյալներով, որոնք Նիկոլ Փաշինյանն ու նրա սատելիտները թմբկահարում են։ Սա իրականում, այն միակ քվազիթեզն է, որը քիչ թե շատ կարողանում է «խուրդվել» հանրային տիրույթում, քանի որ գետնի վրա լրիվ այլ իրողություն ունենք։

Եթե խորանանք տեղի ուենցած իրադարձությունների շղթայում, ապա լակմուսի թղթի նման պարզ է, որ Նիկոլի կողմից իրականացվող տոտալիտար բռնատիրական գործիքակազմերն իրական ժողովրդավարության հետ ոչ մի աղերս չունեն։ Մեծ հանճար, Ռուսոո ու Մոտեսքյո պետք չի լինել, որ հասկանաս, թե ինչպես է Փաշինյանն այլասերում ու բռնաբարում ժողովրդավարությունը ոչ միայն ուղղակի իր իշխանության դիրքերն ամրացնելու համար, այլ նաև այն պատճառով, որ իրական դեմոկրատական հասարակարգում իր հակապետականությունը չի կարող հանդուրժվել։

Գացտնիք չէ, որ իրական, կենսունակ ժողովրդավարությունը լրջագույն խոչընդոտ է ցանկացած իշխանության համար պետության շահերին դեմ քայլեր իրականացնելու ճանապարհին, իսկ այն ինչ անում է Նիկոլը հակաժողովրդավարություն է ու պոպուլիզմ, որը ցանկացած պետությունում անկառավարելի քաոսի նախահիմքերից է։

Մի փոքր օրինակ, որն էլ ավելի կպարզեցնի գիտականն ու ակադեմիականը․ ինչպես հայտնի է՝ հայկական քաղաքական իրականության կաղապարներով ժողովրդավարության մակարդակի ցուցանիշն ընտրությունների թափանցիկությունն է կամ հավաքների ազատությունը։ Դրանք կարևոր կառուցակարգեր են, սակայն ավելի շատ դեմոկրատական արարողակարգի, քան բովանդակության ցուցանիշներ են։ Եթե էլ ավելի ուշադիր ենք ուսումնասիրում այս դրվագը, ապա բովանդակային հարթությունում գործում են ժողովրդավարության չափման շատ ավելի կոմպլեքս, բազմագործոն կառուցակարգեր։ Դրանցից ամենաինտեգրալը ժողովրդավարության մասնակցության աստիճանն է, որն արտահայտում է, թե իրականում քաղաքացիները, որ չափով են մասնակցում որոշումների կայացմանը և վերահսկում դրանց կատարման ընթացքը։ Ահա այդ հարթությունում Հայաստանում ժողովրդավարությունը բռնաբարվում է ամենասանձարձակ կերպով ու գրեթե ամենօրյա ռեժիմով։

Ասվածի ցցուն ապացույցը Հայաստանում վերջին շրջանում ՏԻՄ համակարգում կատարվող գործընթացներն են, որոնց արդյունքում իշխանությունն աստիճաբնաբար ուղղակի խլում է իշխանությունն ընտրված համայնքային ղեկավարներից՝ հիմնականում նրանցից, ովքեր կամ չեն համագործակցել իր հետ, կամ ընդդիմադիրներ են (Մամիկոն Ասլանյան, Արկադի Թամազյան և այլք)։ Սա մասնակցային ժողովրդավարության ոչ թե ոտնահարում, այլ խեղում է, որի նպատակն է տեղերում հանրային ակտիվության որևէ դրսևորման, քաղաքացիների կողմից իշխանության դեմ հակադրվելու անգամ տեսական հնարավորության բացառումը։

Ի դեպ, վերը նշված նպատակադրումը, տարբեր առանձնահատկություններով, գործում է բազմաթիվ ոլորտներում՝ սկսած բուհական համակարգում ներդրվող կուսակցական հոգաբարձուների խորհուրդների նախագահներից, մինչև անվտանգության մարմինների ղեկավարների նշանակում գործադիր իշխանության ղեկավարի կողմից։

Փաշինյանի և նրա դեգրադացված ֆանատների համար արժե թերևս մեկ անգամ ևս արձանագրել, որ մասնակցային ժողովրդավարության այլասերումը հանգեցնում է իշխանության կենտրոնացման աստիճանի անթույլատրելի բարձրացմանը, այն դեպքում, երբ իրական դեմոկրատիայի մեկ այլ կարևորագույն ցուցանիշ է համարվում հենց իշխանության ապակենտրոնացումը։ Ահա այս երկու ուղղություններով՝ մասնակցային ժողովրդավարության վերացմամբ ու իշխանության գերկենտրոնացմամբ, Նիկոլը լուծում է նախ սեփական դիրքերի ամրացման, բայց նաև, իսկ, գուցե ավելի մեծ չափով իր կողմից կայացվելիք հակապետական որևէ որոշման դեմ հանրային ընդվզումը կանխելու հարցը։ Իսկ իշխանության միանձնյա կառավարումն իր հերթին թույլ է տալիս ցանկացած որոշում մի մատի շարժումով կյանքի կոչել՝ այդ թվում, «Հայոց պատմությունը» խեղել, Սահմանադրություն փոխել, մարդկանց ապօրինաբար պահել անազատության մեջ։

 Շղթան երկար է. կարող եք ինքներդ շարունակել։

Արմեն Հովասափյան

‪‬«Երաժշտություն հանուն ապագայի» հիմնադրամի կրթաթոշակառուներ Արտյոմ Ավետիսյանը և Մարի Դանիելյանը մասնակցել են Յուրի Բաշմետի անվան երաժշտական ակադեմիայինՀայտնի է՝ երբ Ուկրաինան և ՌԴ-ն կփոխանակեն զոհվածների մարմինները Մրգերը թանկացել են 13,4%-ով, բանջարեղենը՝ 29%-ով․ Առաքելյան Իսրայելը «առևանգել» է շվեդ ակտիվիստի․ Reuters Մեկնարկում է բուհի ընդունելության միասնական քննությունների 2-րդ՝ հիմնական փուլը Դերասանուհի և երգչուհի Էլեն Ասատրյանը նշանադրվել է«Հայփոստ»-ի Կոտայքի մարզային ցանցի ղեկավարը մեղադրվում է խոշոր չափերով հափշտակության մեջ Երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն կլինիՓաշինյանի պայքարը եկեղեցու դեմ անցնում է ակտիվ փուլ Առգրավվել է 282 տուփ «Լաբուբու» խաղալիքԻմպիչմենտի գործընթացը դեռ հաջողության շանսեր չունի Ուրացման սիմֆոնիա՝ Փաշինյանի կատարմամբՀայաստանի Մ-19 հավաքականը պարտվել է Մոլդովայում ՌԴ-ի հատուկ ծառայությունները ձերբակալել են 2 ռուսաստանցու, որոնք ցանկանում էին դիվերսիա իրականացնել «Արմավիր» ԲԿ մանկական բաժանմունքի վարիչն արձագանքել է 10 ամսական երեխայի մահվան առթիվ մոր պնդմանըԹուրքիայում զբոսաշրջիկներով միկրոավտոբուս է վթարի ենթարկվել1 մարդ զոհվել է, 57-ը՝ ստացել տարբեր աստիճանի մարմնական վնասվածքներԿարլոս Ալկարասը երկրորդ տարին անընդմեջ հաղթեց «Ռոլան Գարոս»-ումՄեկնարկում է դպրոցներում առաջին դասարանցիների հայտագրման գործընթացը Գազ չի լինի հունիսի 11-ին և 12-ին․ հասցեներ Բազմաթիվ վիրավորներ՝ Նոր Արմավիրի տարածքում․ ինչ է հայտնիԱյսօր Երկրին մագնիսական փոթորիկ կհարվածի Ծանոթ ու միաժամանակ անհայտ … Ամենափոքր ավտոմեքենա24 ժամ ջուր չի լինի«Փաշինյանը շնորհակալություն է հայտնել Ադրբեջանին Հայաստանին նվաստացնելու համար և քար նետել Ռուսաստանի ուղղությամբ» «Արգելքի եզրին. Ռուսաստանը կարող է դադարեցնել հայկական ծաղիկների ներմուծումը»«Վարդաշեն» քրեակատարողական հիմնարկից ազատ է արձակվել Ժիրայր Սեֆիլյանը. պատմության այս օրը (09 հունիս)Գյումրիում կայացել է Բագրատ Սրբազանի «Ինքներս մեզ հաղթելով» գրքի շնորհանդեսը. Տեսանյութ 3 վիրավորներից մեկը մահացավՄինչ +33 շոգ․ առաջիկա օրերի եղանակըՌոնալդուն ասել է՝ ով է արժանի «Ոսկե գնդակի» մրցանակին ՌԴ ՊՆ-ն՝ գիշերը խոցված անօդաչուների մասին «Լույսերի մեջ մնաս մեր շնորհալի, բարի ու համեստ Լուիզա»․ ավտովթարի հետևանքով մահացել է Լուիզա Ա․-նԿրկին աճ՝ տարադրամի շուկայումԻրանի հետախուզությունը հազարավոր փաստաթղթեր է գողացել Իսրայելի միջուկային նախագծերի և օբյեկտների վերաբերյալ. լրատվամիջոցներՎրացի մենամարտիկը հաղթանակից հետո ծնկի է իջել Թրամփի առաջ «Բարսելոնա»-ի կանանց թիմը նվաճել է Իսպանիայի գավաթը ՌԴ-ն 1,212 ուկրաինացի զինվորի մարմինների առաջին խմբաքանակը հասցվել է փոխանակման գոտիԹրամփը կարգադրել է Լոս Անջելես մտցնել Ազգային գվարդիայի 2,000 զինվոր՝ կարգուկանոնը վերականգնելու համարԱշոցքի շենքերից մեկում տղամարդը նետվել է 4-րդ հարկից Քիմ Քարդաշյանը՝ դստեր հետ Մալիբուում ընթրիքի ժամանակ. 11-ամյա Նորթը զարմացրել է մազերի նոր գույնովՖրանսիական ընկերությունները Ուկրաինայում կզբաղվեն անօդաչու սարքերի արտադրությամբԵրևան-Գյումրի ավտոճանապարհին բախվել են «Audi»-ն և «BMW»-ն Ծեծկռտnւքի ընթացքում մեկ հոգի վայր է ընկել նկուղային հատված և մահացելՌոնալդուն ասել է՝ ով է արժանի «Ոսկե գնդակի» մրցանակին Հայ Առաքելական եկեղեցին հունիսի 8-ին նշում է Հոգեգալուստյան տոնըԹրամփը հայտարարել է, որ Մասկի հետ հարաբերությունները վերականգնելու ցանկություն չունիԻսրայելի պաշտպանության նախարարը զինվորականներին հրահանգել է Գրետա Թունբերգին թույլ չտալ հասնել Գազա ԱՄՆ-ի ֆինանսների նախարարը հարվածել է Իլոն Մասկի աչքին Ենոքավանի հանգստյան գոտիներից մեկի ճանապարհին քաղաքացին ընկել և վնասել է ոտքը
Ամենադիտված