Հայերեն
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Երևանի օդանավակայանն առանց ռուս սահմանապահների. Ի՞նչ է դա նշանակում 

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

Մի քանի ամսվա ընթացքում Երևանը հասավ նրան, որ ռուս սահմանապահները դուրս բերվեցին Ադրբեջանի հետ սահմանից, այնուհետև մայրաքաղաքի օդանավակայանից։ Արդյո՞ք դա պետք է ընկալել որպես Հայաստանում ռուսական ռազմական ներկայության կրճատում, գրում է dw.com-ը։

Ռուսաստանի Դաշնության ԱԴԾ սահմանապահ ծառայության աշխատակիցները, որոնք 32 տարի հսկողություն են իրականացրել Երևանի Զվարթնոց օդանավակայանի անցակետում, պաշտոնապես լքել են այն և իրենց լիազորությունները փոխանցել Հայաստանի իշխանություններին։ Այդ քայլը, հայ-ռուսական հարաբերություններում աճող լարվածության ֆոնին, լայնորեն ընկալվել է որպես Հայաստանում ռուսական ռազմական ներկայության կրճատման վկայություն, որտեղ Ռուսաստանի Դաշնությունը դեռևս ունի ռազմաբազա և պահպանում է Հայաստանի սահմանները Թուրքիայի և Իրանի հետ։

Օդային նավահանգստի տարածքում է տեղի ունեցել ռուս սահմանապահների լիազորությունները Երևանի օդանավակայանի անցակետին փոխանցելու մասին արձանագրության ստորագրման պաշտոնական արարողությունը։ Միջոցառումը համեստ է եղել, փաստաթուղթը ստորագրել են Հայաստանի ԱԱԾ սահմանապահ զորքերի հրամանատար Էդգար Հունանյանը և Հայաստանում ՌԴ ԱԴԾ սահմանային վարչության պետ, գեներալ-լեյտենանտ Ռոման Գոլուբիցկին, ովքեր իրենց ելույթներում զուսպ են եղել: Նրանց պաշտոնական շնորհակալությունը միմյանց ամենայն հավանականությամբ ցույց է տալիս, որ հավատարիմ են արձանագրություններին և քաղաքական կոռեկտությանը, քան դաշնակցային փոխգործակցության ոգու դրսևորմանը:

Ռուս սահմանապահները «Զվարթնոց» անցակետում հայաստանցիների հետ միասին ծառայել են միջպետական պայմանագրով 1992 թվականից։ Նույն փաստաթղթի համաձայն Իրանի և Թուրքիայի հետ Հայաստանի սահմանը ևս պահպանում են ռուս սահմանապահները։

Հայաստանն ու Ռուսաստանն անմիջապես չեն հանգել ռուս սահմանապահներին Երևանի օդանավակայանից դուրս բերելու որոշմանը։ Դա տեղի է ունեցել երկու երկրների միջև աճող կոնֆլիկտի ֆոնին, երբ Երևանը 2024 թվականի փետրվարին հայտարարեց ՀԱՊԿ-ին իր անդամակցության սառեցման մասին: ՀԱՊԿ-ը Ռուսաստանի կողմից վերահսկվող տարածաշրջանային ռազմաքաղաքական դաշինք է, որին, ի լրումն Ռուսաստանի և Հայաստանը ներառված են նաև Բելառուսը, Ղազախստանը, Տաջիկստանը և Ղրղզստանը։ Միաժամանակ, Երևանն ակտիվորեն խորացնում է հարաբերություններն Արևմուտքի հետ ընդհուպ մինչև ԱՄՆ-ի հետ զորավարժություններ անցկացնելը և ԵՄ-ից պաշտպանական աջակցություն ստանալը, ինչը ռուս բարձրաստիճան պաշտոնյաներն անվանում են երկրի արտաքին քաղաքական վեկտորը Ռուսաստանից Արևմուտք վերակողմնորոշելու փորձ։

Երևանը նաև կարողացել է Մոսկվայի հետ պայմանավորվել հայկական մի շարք շրջաններից ռուս զինվորականների դուրսբերման շուրջ, ինչը, Երևանի օդանավակայանում ռուս սահմանապահների գործունեության դադարեցման հետ մեկտեղ, շատերն անվանում են քայլ ուղղված Հայաստանում ռուս զինվորականների ներկայության  կրճատմանը։ Նման կարծիքի է, մասնավորապես, հայ քաղաքագետ Դավիթ Արությունովը, ում կարծիքով Հայաստանում Ռուսաստանի ազդեցության նվազեցման գործընթացն ակնհայտ է։

«Անկասկած, նման գործընթաց է ընթանում, որն ընդհանուր առմամբ վկայում է տարածաշրջանում Ռուսաստանի դերի փոփոխության մասին»,- ասել է Արությունովը dw.com-ին տված հարցազրույցում։

Չբացառելով Հայաստանում ռուսական ռազմական ներկայության հետագա կրճատման հնարավորությունը Երևանի և Մոսկվայի հարաբերությունների կտրուկ վատթարացման պայմաններում, մեկ այլ հայ քաղաքագետ, Կովկասի ինստիտուտի տնօրեն Ալեքսանդր Իսկանդարյանը դեռ հակված է այլ կերպ մտածելուն։

«Երևանի օդանավակայանից սահմանապահների դուրսբերումն ամենայն հավանականությամբ հայ-ռուսական հարաբերություններում դեմարշի կամ ճգնաժամի վկայություն է: Սակայն չեմ կարծում, որ դա  պետք է ընկալել որպես Հայաստանում ռուսաստանյան զինուժի կրճատման գործընթացի սկիզբ»,- dw.com-ի հետ զրույցում ասել է Իսկանդարյանը հավելելով, որ ռազմական ներկայության կրճատման մասին պետք է խոսել հայկական Գյումրի քաղաքի 102-րդ ռուսական ռազմակայանի դուրսբերման համատեքստում։

Բայց այդ հարցը կարգավորվում է առանձին միջպետական պայմանագրով, և բազայի տեղակայման ժամկետը կլրանա միայն 2044 թվականին։ Անհնար է, ըստ քաղաքագետ Իսկանդարյանի, խզել այդ պայմանագիրը միայն Հայաստանի ցանկությամբ:

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը

www.1or.am

HBO-ն հրապարակել է «Հարրի Փոթեր» սերիալի նոր դերասանական կազմը Տարածքային հարցերը միայն ես պետք է քննարկեմ անձամբ Պուտինի հետ․ Զելենսկի Կոտայքում «Infiniti»-ն կոտրել է ցուցանակն ու 10 մետր բարձրությունից ընկել երկաթգծի վրա. կան տուժածներԼավրովը Լատվիան, Լիտվան և Էստոնիան համեմատել է «փոքրիկ խուլիգանների» հետ Covid-ի նոր «Նիմբուս» շտամը կարող է վարակման դեպքերի ալիք առաջացնել արդեն ամռանըԱՄՆ-ում ձերբակալվել է ռուսաստանցի՝ 500 միլիոն դոլարի լվացման համար Ադրբեջանը բնական գազի մատակարարման 10-ամյա պայմանագիր է կնքել գերմանական SEFE-ի հետ«Նրա կարիքը միշտ ունեմ». Արամեն՝ հոր կորստի մասին Առանձնապես խոշոր չափերով թմրամիջոցի իրացման փորձ կատարած անձինք կալանավորվել ենԹրամփը, անկարգությունների ֆոնին, Լոս Անջելես կուղարկի Ազգային գվարդիայի ևս 2,000 զինծառայողի. Կալիֆոռնիայի նահանգապետը պատրաստվում է դատի տալ նրան39-ամյա Մոդրիչը եվրոպացիների շրջանում ռեկորդ է սահմանել՝ գոլ խփելով աշխարհի առաջնության որակավորման փուլումApple-ը ներկայացրել է iPhone-ի օպերացիոն համակարգի ամենախոշոր թարմացումը Փարաքարում ավտոմեքենա է այրվել Զելենսկին ԱՄՆ-ին և Եվրոպային կոչ է արել ճնշում գործադրել Ռուսաստանի վրա Լոս Անջելեսի ոստիկանությունը ցուցարարների դեմ լուսաձայնային նռնակներ է կիրառել Սարո Թովմասյանն անվճար մենահամերգ կտաԶելենսկին հայտնել է՝ Ուկրաինան ամսական քանի մարդ կարող է մոբիլիզացնել ԶՈւ շարքերում Ղրիմում հրթիռային վտանգ է հայտարարվել «Երաժշտություն հանուն ապագայի» հիմնադրամի կրթաթոշակառու Էդուարդ Գևորգյանն ընդունվել է Զալցբուրգի Մոցարտեում համալսարանԵրկրաշարժ` Թուրքիայում Ադրբեջանը և Թուրքիան անցկացնում են համատեղ զորավարժություններՊուտինը չի սպասի․ Գերմանիայում կոչ են արել արագացնել Դպրոցում առնվազն 11 մարդու սպանած աշակերտին մաhացած են գտել․ ԱվստրիաԴին Հույսենը ներկայացվել է որպես «Ռեալ Մադրիդի» խաղացող Արարատի ոստիկանները Ավշար գյուղում հայտնաբերել են կանեփի բույսեր և 310 գրամից ավելի մարիխուանա Դպրոցում հրաձգություն է տեղի ունեցել, մաhացել է առնվազն 11 մարդԲաքվի դատարանում ընթանում է Ռուբեն Վարդանյանի դեմ հարուցված շինծու գործերով հերթական դատական նիստը Կրակոցներ Ավանի բացօթյա շուկայի տարածքում․ վիրավորներ կանԿրիպտո-տուրիզմ. հեղափոխություն ճամփորդություններում Վարժական հավաքի մասնակիցների ազատելու համար բժիշկներ են կալավորվելԻրանը խափանել է «Զանգեզուրի միջանցքի» ստեղծման փորձը․ Tasnim Կանադահայոց թեմը զորակցում է Կաթողիկոսին ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպանատունը հայտարարել է Հայկական ԱԷԿ-ի արդիականացմանն իր մասնակցության մասին«Սարգիս Ծատուրյան. մենք Հայաստանը կդարձնենք անկախ ազգային պետություն»Գինու արտադրությունը Հայաստանում նվազել է․ թվեր Պետդումայում հայտարարել են, որ ժամանակն է որոշել, թե «ուր է գնում Հայաստանը»Թիմը որոշակի առաջխաղացում ունեցավ նախորդ խաղի համեմատ․ Ջոն վան՛տ Սխիպ Փաշինյանին հաջողվում է կազմալուծել Արցախի պետհաստատությունների աշխատանքը Լայնածավալ էմբարգո կամ լիակատար արգելք հազիվ թե լինի, սակայն որոշակի «կետային հարվածներ» լիովին հնարավոր են. «Փաստ»Եկեղեցին հոգևորից զատ զբաղվել է նաև պետականաստեղծ առաքելությամբ. Բագրատ Սրբազան Փաշինյանի մանր վրեժը Սեյրան ՕհանյանիցՆիկոլ Փաշինյանն ահաբեկչություն է նախապատրաստումՈչնչացնում է այն սյուները, որոնք դարեր շարունակ միավորել են հայերին. «Փաստ»Ադրբեջանական ապտակ ՌուսաստանինԽոշոր վթար` Բյուրեղավանում. վիրավnրներ կան«Պարը որդուս տարերքն էր, ուղղակի իր թևերը կտրեցին». Լավրենտի Նատոյանն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին Սոթքում. «Փաստ»«Ինչո՞ւ են Հայաստանի իշխանությունները պայքար սկսել Հայ եկեղեցու հոգևորականության դեմ»Ի՞նչ է կատարվում ԱՄՆ-ում, և ի՞նչ սպասել Եվրոպայում. «Փաստ»ԽՍՀՄ-ում ստեղծվել է «Սոյուզդետմուլտֆիլմը». պատմության այս օրը (10 հունիս)Երկարաժամկետ գազանջատում՝ հունիսի 12-ին
Ամենադիտված