««Ձև և բովանդակություն». Հայաստանը որոշել է կարգուկանոն հաստատել բանակում և անում է դա ԵՄ-ի պես»
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
Հայաստանը պետք է աստիճանաբար անցնի լիովին պրոֆեսիոնալ բանակի, որտեղ ծառայությունը կլինի ոչ թե պարտավորություն, այլ գիտակցված մասնագիտական ընտրություն, ասել է Ազգային ժողովի նախագահը մեկնաբանելով «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Հայկ Սարգսյանի նախաձեռնությունը, գրում է EAdaily.com- ը։ Նրա խոսքով պետության նպատակն է ստեղծել այնպիսի զինված ուժեր, որտեղ իրենց կյանքը զինվորական ծառայության հետ կապել ցանկացողները կարող են դառնալ պրոֆեսիոնալ զինվորներ և դրա համար ստանալ պատշաճ աշխատավարձ այնպես, ինչպես ընդունված է զարգացած երկրներում:
«Հայաստանում պարտադիր զինվորական ծառայությունից խուսափելու համար հետախուզվում է ավելի քան 10000 մարդ։ Սա ենթադրում է, որ տարիներ շարունակ գործող համակարգը վերանայման կարիք ունի»,– ասել է նա։ Բանախոսը ընդգծել է, որ Սարգսյանի օրինագծի որոշ դրույթներ, մասնավորապես կրճատված ծառայության համար փոխհատուցում վճարելու առաջարկը (օրինակ 24 միլիոն դրամ 1 ամսվա համար կամ 18 միլիոն դրամ 4 ամսվա համար), դեռ կարող են ճշգրտվել: Նա նաև հիշեցրել է, որ անցյալում եղել են դեպքեր, երբ քաղաքացիները փորձել են կաշառքով ազատել իրենց երեխաներին ծառայությունից: «Դա իսկապես տեղի է ունեցել: Պետությունն արդեն պայքարում է նման երևույթների դեմ և կշարունակի պայքարել: Նոր սահմանումների կարիք չկա, խնդիրն ակնհայտ է և պետք է լուծվի»,–ասել է նա:
Իր հերթին, «Ընկեր գեներալ» Telegram ալիքի հեղինակը նույնպես միացել է բանակային նորարարությունների և օրենսդրական նախաձեռնությունների քննարկմանը.
«ՀՀ կառավարությունը մեծ թափով շարժվում է դեպի Բալթյան երկրներում ընդունված պաշտպանական հայեցակարգը։ Նրանց պաշտպանության համար պետք է պատասխանատու լինի ուրիշ մեկը, բայց ոչ Լիտվան կամ Էստոնիան։ Վերջինս նույնիսկ պաշտոնապես հայտարարել է, որ ագրեսիայի դեպքում պատրաստ է ամբողջ բնակչությամբ տեղափոխվել Ֆինլանդիա։ Արդյունքում, Բալթյան երկրների պետական անվտանգությունն ապահովում են գերմանական բրիգադները կամ ՆԱՏՕ-ի ռազմական բազաները, իսկ տեղի բնակիչները դատարկ, տեղական հպարտությամբ միայն ռուսաֆոբիա են սերմանում։
Հենց սա է Հայաստանի կառավարամետ օրենսդրության նպատակը, որը նշանավորվել է զորակոչից խուսափողների համար գին սահմանելու վերաբերյալ քննարկումներով։
Մոտեցումը պարզ է, չափանիշը սահմանել այնպիսի խորամանկ ձևով, որ գումարը հաճելի լինի բյուջեի համար և չվախեցնի վճարողներին, այլ ընդհակառակը, խթանի նրանց։ Միևնույն ժամանակ, կառավարությունը ծառայության առավելագույն ժամկետը 27-ի փոխարեն հասցնում է 32 տարվա, իսկ ՀՀ քաղաքացիությունից հրաժարվելու վճարը հասցնում է 15 միլիոն դրամի, այս ամենը միայն ընդլայնում է «հաճախորդների բազան»։ Բացի այդ, Արդարադատության նախարարությունն առաջարկում է զինվորական ծառայությունից խուսափելու համար ազատազրկման ժամկետը 2-5-ից բարձրացնել մինչև 3-6 տարի։ Հանցագործությունների ծանրությունը կաճի՝ զինվորական ծառայությունից խուսափելը կդառնա ծանր հանցագործություն, իսկ վարժական հավաքներից խուսափելը միջին ծանրության։ Այս ամենն արդեն իսկ այս կամ այն կերպ կիրառվել է անցյալ տարվա ընթացքում։ Արդյունքն ակնհայտ է. եթե 2023 թվականին զինվորական ծառայությունից և վարժական հավաքներից խուսափելու համար հարուցվել է 1499, ապա 2024 թվականին 1779 գործ։ Փաշինյանը հիանալի է այդ գործում, վախեցնում է զորակոչիկներին և վարկաբեկում զինվորական ծառայությունը։
Եվ իսկապես, ինչի՞ են պետք Հայաստանի զինված ուժերը, երբ ԵՄ առաքելության դիտորդներն են ապահովում Հայաստանի անվտանգությունը»։
«Բայց ՀՀ կառավարության մեքենան, որը սովոր էր ամեն ինչի և պատրաստ էր ամեն ինչ անել, հանկարծ չկարողացավ մարսել զորակոչից խուսափողների համար գնացուցակ սահմանելու հիմար օրինագիծը։ Կարծես թե սա ընդամենն օրենքի արդիականացում էր, որը խորհրդարանը լուռ ընդունեց անցյալ տարվա հունվարին։
Բայց նայեք։ Վիլեն Գաբրիելյանը, որը հեռացվել էր խորհրդարանից հարբած հարցազրույցների համար, բայց հավատարիմ է Ֆյուրերին և իշխող կուսակցությանը, գրել է, որ օրինագիծը խրախուսում է կոռուպցիան և նախատեսում է զորակոչից խուսափելու անօրինական մեխանիզմը փոխարինել օրինականով։
Եվ նույնիսկ այնպիսի կույր-խուլ ամեոբան, ինչպիսին է ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպան Անահիտ Մանասյանը, հանկարծ, չափահաս դառնալով անընդունելի է անվանել փողի դիմաց ծառայության կրճատված ժամկետի վերաբերյալ օրինագծի դրույթները։ Մանասյանն արթնացել է և հայտարարել, որ օրինագիծը լուրջ սոցիալական շերտավորում է առաջացնում և կհանգեցնի սահմանադրական և օրենսդրական պարտականությունների անարդար բաշխման։ Բացի այդ, ըստ նրա, օրինագծի դրույթները պարունակում են ռիսկեր բանակում կարգապահության ապահովման առումով, որոնք կարող են հանգեցնել ներքին հակասությունների և հակամարտությունների զինվորների շրջանում և դեդովշչինայի խորացման։
Ի՞նչ է պատահել։ Կարծում եմ, որ տեղի եվրոինտեգրատորներն օրինագիծը քննության են տվել որոշ եվրոպական լուսատուների կամ ՆԱՏՕ-ին, քանի որ հայկական բանակը պատրաստվում է անցնել այդ մեծ կազմակերպության չափանիշներին, որն իր ամբողջ կոլխոզով չի կարողանում հաղթել նույնիսկ մոջահեդներին։ Եվ պարզվել է, որ զինվորական ծառայությունից ազատման համար հաջողությամբ ներդրված կաշառքի համակարգը ոչ ժողովրդավարական է, կոռումպացված և կոռումպացնում է բանակը։
Վա՜յ սխալվեցինք, ինչպես ասում են։ Եվ բարեփոխիչները ստիպված են եղել միացնել նրանց, ում ամենահեշտն է։ Եվ սկսվել է 180 աստիճանի շրջադարձը։ Բայց նրանք միևնույն է չեն նահանջի և, ի վերջո, բանակը կվերածեն աղքատների ապաստանի…»:
Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը