Русский
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Էժան ծախվող Հայրենիք

ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Վերջին շրջանում հայրենիքի ու պետության արհեստական օրակարգը հանրային լայն տիրաժավորման մեջ դնելու մանիպուլյատիվ ժեստով՝ Նիկոլ Փաշինյանը հրապարակ է բերում մի գաղափար, որն անհամադրելի է և ոչ մի կերպ չի կարող հակադրվել միմյանց։ Փաշինյանի համար Հայրենիքը դա պատմական միֆոլոգիա է, երազանք կամ ինչ-որ տեղ ցնդաբանություն, իսկ պետությունը, իր բառերով ասած, «29,800 քառակուսի կիլոմետր լեգիտիմ տարածք է» (չնայած փաստացի այդ 29,8 հազարը ևս խիստ պայմանական է ասված, քանի որ այսօր ՀՀ տարածքը փաստացի մոը 200 քառակուսի կիլոմտրով օկուպացված է Նիկոլի կառուցողական հայրենակցի կողմից)։ Ստացվում է, որ դարեր շարունակ Հայրենիք ունենալու ձգտումը, որով ապրել է հայ ազգը՝ Փաշինյանի աչքերում շարքային ցնդաբանություն ու երազանք է՝ չգիտակցելով, կամ միտումնավոր մանիպուլացնելով, որ, եթե չլիներ այդ երազանքի գաղափարը չէր լինի ո՛չ առաջին, ո՛չ երկրորդ, ո՛չ էլ երրորդ հանրապետությունները։

Ի դեպ, հայրենիքը, այո, լրիվ նույնական չի պետության հետ։ Երբ պետությունը կորցնում ես, հայրենիքը միանգամից չի վերանում, մնում է մարդկանց գիտակցության մեջ՝ որպես հիշողություն, իսկ հիշողությունն էլ ծնում է պետությունը վերականգնելու ցանկություն, որովհետև այն իրավիճակը, երբ հայրենիք ունես, իսկ պետություն չունես՝ նոնսենս է։ Նոնսենս է, քանի որ, եթե հայրենիք ունես, բայց պետություն չունես՝ նշանակում է քո հայրենիքը մեկ ուրիշի պետության մեջ է, ու, անգամ, եթե դու քո հայրենիքում ես, միևնույն է՝ ուրիշի պետության մեջ ես ապրում (Օսմանյան կայսրություն, ցարական Ռուսաստան)։

Ըստ էության, Նիկոլ Փաշինյանն իր գործողություններով ու անգործությամբ, թուլամորթությամբ ու արկածախնդրությամբ անվերադարձ ոտնահարել է հայրենիքի ամբողջականությունը, միևնույն ժամանակ՝ դրանից մնացած պետության տարածքային ամբողջականության պաշտպանությունը ներկայացնելով որպես հերոսականություն: Այս հերոսականության գաղափարը միֆ է, որի շուրջ  էլ շատ հստակ Փաշինյանը կառուցում է սեփական քայլերը։ Ավելին, Փաշինյանն իր պաշտոնավարման հինգ տարիների ընթացքում կարողացավ ոչ թե պետությունը նույնացնել երկու հայկական հանրապետություններն ընդգրկող հայրենիքի հետ, այլ հակառակը՝ Արցախը, որպես անբաժանելի մաս ունեցող հայրենիքը, փոքրացնել մինչև Հայաստանի աշխարհագրական տարածք, ընդ որում՝ ոչ ամբողջական: Եվ դա ոչ միայն զուտ աշխարհագրական, տարածքային կորուստ էր, այլ նաև սոցիալ-հոգեբանական, քաղաքական, քաղաքակրթական ու արժեքային:

Ցավով պետք է փաստենք, որ Նիկոլ Փաշինյանն ու նրա թիմը չունեն հայրենիքի զգացում, այն պարզ պատճառով, որ, ի տարբերություն պետության, հայրենիքը վարչապետի, նախարարների ու այլ չինովնիկների պաշտոններ չի նախատեսում: Ավելին՝ հայրենիքը տուրք է պահանջում, իսկ պետությունը՝ հակառակը. ապահովում է թիկնազոր, թանկարժեք մեքենաներ ու ամառանոցներ, միլիոնավոր դոլարների պարգևավճարներ, բիզնեսներ, թանկարժեք վոյաժներ ու հազարավոր քծնողներ: Նիկոլը սիրում է ոչ թե պետությունը, ինչպես փորձում է ներկայացնել, այլ այն, ինչը նրա համար ապահովում է պետությունը: Դրա համար էլ ասում է՝ «հայրենիքը պետություն է, պետությունը՝ հայրենիք»: Այսինքն՝ հայրենիք կարող է համարվել միայն այն, ինչն իրեն ու իր քաղաքական թիմին ապահովում է իշխանություն, ինչը և անհրաժեշտ է պաշտպանել, զուտ թղթաբանությունը, մնացածն առաջ է գնում քաղաքական քիմքին հաճելի սոուսին համապատասխան։ Իհարկե, դաժան է, բայց այսօր Փաշինյանը սպանել է հայերի հայրենիքը և հիմա ամեն ինչ անում է դա «թղթերով» ամրագրելու համար:

Հ․գ․ Վերջում մի փոքր անկեղծանամ և ասեմ, որ այսօր աշխարհում քիչ ազգեր կան, որոնց գրականության մեջ պատմավեպն այդքան կենտրոնական ժանր լինի, ինչպես հայերիս մեջ, ու է՛լ ավելի քիչ ազգեր կան, որոնց պատմավեպերի կենտրոնական թեման լինի պետականաստեղծումն ինչպես մեր մոտ է։ Ասեմ ավելին, երբ այդ վեպերը գրվում էին, Հայաստանը չկար որպես պետություն, բայց կար՝ որպես հայրենիք, դրա համար էլ  ստեղծվում էին տվյալ վեպերը։ Դրանց սյուժեն պատմական էր, պատմությունն էր, բայց դրանց թեման անցյալը չէր, ապագան էր՝ ապագա հայկական պետությունը, որն այսօր մզվում է Նիկոլի ձեռամբ։

Արմեն Հովասափյան

Historical Dates ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
Минэкономики Армении: Хозсубъектам в зоне бедствия была оказана поддержка на 181 млн. драмовСтипендиаты фонда «Музыка во имя будущего» Артем Аветисян и Мари Даниелян приняли участие в Музыкальной академии имени Юрия БашметаГубернатор Калифорнии потребовал отменить указ о вводе Нацгвардии в Лос-АнджелесТегеран может пересмотреть отношения с МАГАТЭ в случае антииранской резолюцииThe National: Сирия привлекла $16 млрд инвестиции за полгода после свержения АсадаИран намерен ответить на предложение США по ядерной сделке в ближайшие дниПашинян: У Гарегина II есть ребенок – он не должен быть КатоликосомФранция запустит производство дронов в Украине силами известного автобрендаМинэкономики Армении в 2024 году сумело реализовать чуть более 96% выделенных из бюджета средствВ Германии хотят ограничить доступ к соцсетямМедведь проник в дом для престарелых и забрался в постель к жильцам«Как армянин, я чувствую, что мне есть чем заняться в Армении» - Скрипач Зограб ТадевосянПолитическая расправа в Гюмри набирает обороты: «Паст»Какие новые процессы готовит «Священная борьба»? «Паст»Возможны серьезные разоблачения: «Паст»Хозяйствующие субъекты узнали о нарушениях, зафиксированных у них, из прессы: «Паст»США ввели новые санкции против ИранаВ рамках Дней грузинской культуры на проспекте Маштоца в Ереване состоялось праздничное мероприятиеМинфин: Министерство труда и социальных вопросов Армении в 2024 году потратило более 850 млрд. драмовПосол США в Грузии объявила о скорой отставкеМерц: ФРГ будет зависеть от США еще продолжительное времяДания усилит военное присутствие в Гренландии, направив туда военную техникуNYT: Белый дом готовится к «затяжной войне» против МаскаTimes: Трамп и Эпстин имели близкие отношения на протяжении нескольких летВ Австралии представили два суперкомпьютера с ИИ для медицинских и климатических исследованийПравительство Боливии обвинило экс-президента в терроризмеУкраинские дроны ударили по нефтебазе, снабжающей топливом российские бомбардировщикиTesla пыталась скрыть данные о ДТП с участием беспилотных автомобилейDPA: самолеты ВВС ФРГ были подняты в небо из-за российского Ил-20 над БалтикойУченые с помощью ДНК-анализа обнаружили следы неизвестных коренных жителей Колумбии, исчезнувших 2000 лет назадOzon Армения примет участие в фестивале «Винные дни Еревана» с программой для гостей: «Паст»Армения в меняющемся мире: может ли быть оправдан выбор конфронтационного «лагеря»? «Паст»Обсуждение было достаточно жарким: «Паст»Жизнь «улучшилась», но люди этого совсем не чувствуют: «Паст»Армения несет огромный ущерб: получит ли «sms» также и исполняющий обязанности руководителя ИОБПП? «Паст»FT: в ЕС опасаются полного прекращения поддержки Киева со стороны СШАКнязя Монако Альбера обвинили в растрате казны на любовниц и детейМаск: бюджетный проект Трампа является отвратительной мерзостьюPolitico: беседа с Си Цзиньпином может иметь неприятные последствия для ТрампаИран может согласиться на создание регионального консорциума по обогащению уранаБелый дом: Трамп не знал заранее об операции «Паутина»Нефть Brent подешевела до $65,38 за баррель после роста цен в предыдущие два дняКеллог: Новый пакет санкций США против России готов к утверждениюГлава МВД Армении приняла посла ЕСШвейцария присоединилась к санкциям ЕС против «теневого флота» ПутинаScience: Миру грозит потеря до 76% общей массы ледниковВсеармянский фонд «Айастан» стал спонсором образовательной программы «Родом из Арцаха»Прокуратура возбудит уголовное дело? «Паст»На что из госбюджета выделено 300 миллионов драмов? «Паст»Тандем Пашинян-Азербайджан нацелился на Армянскую Апостольскую Церковь: «Паст»
Самое популярное