Русский
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Գեոպոլիտիկ «ռազբորկաների» կիզակետում

ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Այն անհաջող աշխարհաքաղաքական «շպագատը», որն այս օրերին մենք տեսնում ենք հայաստանյան իշխանությունների կատարմամբ՝ վկայում է այն մասին, որ մեզ առաջիկայում բավական մարազմատիկ ու ցավոտ օրեր են սպասվում, քանի որ այն, ինչ անում է Փաշինյանը՝ դասական հակազգայնությունից զատ այլ բնորոշում չունի։  Ավելին, մինչ ՀՀ իշխանություններն ինտենսիվորեն շարունակում են իրենց «արշավը» դեպի Արևմուտք, և մինչ Նիկոլ Փաշինյանը շնչակտուր Մյունխենից մեկնում է Փարիզ, այս օրերին լրացավ Հայաստանում ԵՄ դիտորդական քաղաքացիական առաքելության տեղակայման մեկ տարին։ Ըստ էության, սա բավարար ժամկետ է՝ գնահատելու առաքելության արդյունավետությունը, բերած օգուտները, գնահատելու, թե որքանով արդարացվեցին այս առաքելությունից սպասելիքները։

Ինչպես հայտնի է՝ ՀՀ-ում ԵՄ դիտորդական առաքելությունը սկսեց իր աշխատանքը 2023-ի փետրվարի 20-ին՝ 100 դիտորդներով, նպատակը՝ «նպաստել սահմանամերձ շրջանների կայունությանը, ինչպես նաև աջակցել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման համար միջավայրի ստեղծմանը»։ Սրան հաջորդեց այն, որ ԵՄ խորհուրդն ընդլայնեց Հայաստանում իր դիտորդական առաքելությունը՝ դիտորդների թիվը հասցնելով 209-ի։ Ի դեպ, ՀՀ-ում ԵՄ պատվիրակությունը տեղեկացրել էր, որ մինչ օրս առաքելությունն ավելի քան 1720 պարեկություն է իրականացրել, Ջերմուկում պարեկության ժամանակ ԵՄ առաքելությունն օրերս ընդունել է ԵՄ արտաքին գործողությունների ծառայության քաղաքացիական գործողությունների հրամանատար Ստեֆանո Տոմատին:

Այս ամենից զատ, ՀՀ իշխանությունների հայտարարություններից ու ընդհանուր խոսույթից պարզ է դանում, որ մեծ հաշվով գոհ են դիտորդական առաքելությունից, ավելին՝ այն համարում են արդյունավետ՝ նշելով, որ «նրանց ներկայությունը նպաստում է տարածաշրջանային անվտանգության ամրապնդմանը»։ Չնայած, եթե հետհայացք ենք գցում տեղի ունեցողին, ապա դառը ժպիտ է առաջացնում գիտակից հայի մոտ։

Դրան զուգահեռ՝ ԵՄ առաքելության գործունեությունը ՀՀ տարածքում, ըստ պաշտոնական Ադրբեջանի հայտարարությունների, անհանգստացնում է Բաքվին, թեև անցյալ տարի հայտնի դարձավ, որ առաքելությունը պարեկության գրաֆիկը նախապես տրամադրում է ադրբեջանական կողմին։ Այս ֆոնին թերևս հարկ է նաև նշել, որ թեև ՀՀ իշխանությունները գոհունակությամբ են խոսում այս առաքելության տեղակայման մասին՝ մերժելով զուգահեռ ՀԱՊԿ-ից առաքելություն տեղակայել Հայաստանում, այնուամենայնիվ այս մեկ տարվա ընթացքում սահմանի մի քանի հատվածներում մի շարք աղմկոտ ողբերգական միջադեպեր տեղի են ունեցել, որոնց վերաբերյալ դիտորդական առաքելությունը հստակ հայտարարություններով հանդես չի եկել։ Ավելին, ամենօրյա ռեժիմով էլ շարունակում են տարբեր միջադեպեր գրանցվել, որոնք ունենում են հայկական կողմի համար անդառնալի և տարածքային և մարդկային կորուստներ։

Ակնհայտորեն կարող ենք փաստել, որ ԵՄ դիտորդական առաքելությունն անմիջապես տեղակայվեց, որպեսզի ՀԱՊԿ առաքելությունը չգա Հայաստան, քանի որ այդ փուլում ՀԱՊԿ-ից նման առաջարկ էր հնչել և մերժվել էր ՀՀ իշխանությունների կողմից։ Ստեղծված գերբարդ աշխարհաքաղաքական իրավիճակում ԵՄ խնդիր ուներ հնարավոր բոլոր տարբերակներով տարածաշրջան ներթափանցելը, ներկայություն ունենալը, միաժամանակ դրան զուգահեռ ՌԴ-ի ներկայությունը զրոյացնելու համար հիմքեր ստեղծելը։

Միանշանակ է, և մենք դա տեսնում ենք բացահայտ, որ դիտորդների ներկայությունը զսպման մեխանիզմ չէ, զսպում կարող է լինել նաև քաղաքականությամբ, դիվանագիտությամբ, առաքելության տեղակայումը լուծում է աշխարհաքաղաքական ներկայության հարց, Անդրկովկասում ԵՄ ներկայությունն ապահովելու հարցը, որը կարևոր է ինչպես Ռուսաստանի, այնպես էլ՝ հարևան Իրանի հավակնությունների զսպման նպատակից ելնելով։

Այսինքն, բնավ պետք չէ շարքային մանիպուլյացիաների դիմել և էժան «կռուտիտներով» զբաղվել և իրերն իրենց անուններով կոչել. սա ԵՄ-ի համար քաղաքական հարց է լուծում հարավկովկասյան տարածաշրջանում, և վերջ։ Իսկ ակնհայտ է, որ մեր տարածաշրջանը դարձել է գեոպոլիտիկ «ռազբորկաների» թատերաբեմ։ Եթե ավելի գրական, աշխարհաքաղաքական խնդիրն առաջին պլան է եկել՝ ստվերելով Արցախի բարդ ու վտանգավոր հակամարտությունը, իսկ նման մանր «ժուլիկություններով» ընդհանուր համայնապատկերն էլ ավելի բարդ ու ռիսկային է դառնում։

Արմեն Հովասափյան

Historical Dates ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
Минэкономики Армении: Хозсубъектам в зоне бедствия была оказана поддержка на 181 млн. драмовСтипендиаты фонда «Музыка во имя будущего» Артем Аветисян и Мари Даниелян приняли участие в Музыкальной академии имени Юрия БашметаГубернатор Калифорнии потребовал отменить указ о вводе Нацгвардии в Лос-АнджелесТегеран может пересмотреть отношения с МАГАТЭ в случае антииранской резолюцииThe National: Сирия привлекла $16 млрд инвестиции за полгода после свержения АсадаИран намерен ответить на предложение США по ядерной сделке в ближайшие дниПашинян: У Гарегина II есть ребенок – он не должен быть КатоликосомФранция запустит производство дронов в Украине силами известного автобрендаМинэкономики Армении в 2024 году сумело реализовать чуть более 96% выделенных из бюджета средствВ Германии хотят ограничить доступ к соцсетямМедведь проник в дом для престарелых и забрался в постель к жильцам«Как армянин, я чувствую, что мне есть чем заняться в Армении» - Скрипач Зограб ТадевосянПолитическая расправа в Гюмри набирает обороты: «Паст»Какие новые процессы готовит «Священная борьба»? «Паст»Возможны серьезные разоблачения: «Паст»Хозяйствующие субъекты узнали о нарушениях, зафиксированных у них, из прессы: «Паст»США ввели новые санкции против ИранаВ рамках Дней грузинской культуры на проспекте Маштоца в Ереване состоялось праздничное мероприятиеМинфин: Министерство труда и социальных вопросов Армении в 2024 году потратило более 850 млрд. драмовПосол США в Грузии объявила о скорой отставкеМерц: ФРГ будет зависеть от США еще продолжительное времяДания усилит военное присутствие в Гренландии, направив туда военную техникуNYT: Белый дом готовится к «затяжной войне» против МаскаTimes: Трамп и Эпстин имели близкие отношения на протяжении нескольких летВ Австралии представили два суперкомпьютера с ИИ для медицинских и климатических исследованийПравительство Боливии обвинило экс-президента в терроризмеУкраинские дроны ударили по нефтебазе, снабжающей топливом российские бомбардировщикиTesla пыталась скрыть данные о ДТП с участием беспилотных автомобилейDPA: самолеты ВВС ФРГ были подняты в небо из-за российского Ил-20 над БалтикойУченые с помощью ДНК-анализа обнаружили следы неизвестных коренных жителей Колумбии, исчезнувших 2000 лет назадOzon Армения примет участие в фестивале «Винные дни Еревана» с программой для гостей: «Паст»Армения в меняющемся мире: может ли быть оправдан выбор конфронтационного «лагеря»? «Паст»Обсуждение было достаточно жарким: «Паст»Жизнь «улучшилась», но люди этого совсем не чувствуют: «Паст»Армения несет огромный ущерб: получит ли «sms» также и исполняющий обязанности руководителя ИОБПП? «Паст»FT: в ЕС опасаются полного прекращения поддержки Киева со стороны СШАКнязя Монако Альбера обвинили в растрате казны на любовниц и детейМаск: бюджетный проект Трампа является отвратительной мерзостьюPolitico: беседа с Си Цзиньпином может иметь неприятные последствия для ТрампаИран может согласиться на создание регионального консорциума по обогащению уранаБелый дом: Трамп не знал заранее об операции «Паутина»Нефть Brent подешевела до $65,38 за баррель после роста цен в предыдущие два дняКеллог: Новый пакет санкций США против России готов к утверждениюГлава МВД Армении приняла посла ЕСШвейцария присоединилась к санкциям ЕС против «теневого флота» ПутинаScience: Миру грозит потеря до 76% общей массы ледниковВсеармянский фонд «Айастан» стал спонсором образовательной программы «Родом из Арцаха»Прокуратура возбудит уголовное дело? «Паст»На что из госбюджета выделено 300 миллионов драмов? «Паст»Тандем Пашинян-Азербайджан нацелился на Армянскую Апостольскую Церковь: «Паст»
Самое популярное