2006թ. Արգենտինայի խորհրդարանը բավարարվել է Հայոց ցեղասպանության մասին հայտարարությամբ․ պատմության այս օրը (21 ապրիլ)
ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
ՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ - Բրազիլիա՝ Տիրադենտեսի օր, Իտալիա՝ Հռոմի հիմնադրման օր, Քենիա՝ Ծառատնկման օր, ԱՄՆ Տեխաս նահանգ՝ Սան-Խասինգոյի օր, Ռուսաստան՝ Տեղական ինքնակառավարման աշխատողների օր։
ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ՝
1866 - ծնվել է մանկավարժ, թարգմանիչ, լրագրող Ջալալ Տեր-Գրիգորյանը։
1882- վախճանվել է հայազգի ռումին փիլիսոփա, պետական, քաղաքական գործիչ, իրավագետ Վասիլե Կոնտան։
1894 - ծնվել է դերասան, ռեժիսոր Յուրի Իլյայի Յուրովսկին (Սարուխանով, Սարուխանյան)։
1941 - ծնվել է գեղանկարիչ Ռոբերտ Էլիբեկյանը։
1948 - ծնվել է գեղանկարիչ Վալմարը։
1965 - ծնվել է ազատամարտիկ, Հայաստանի ազգային հերոս Թաթուլ Կրպեյանը, որը Արցախյան ազատամարտի ժամանակ եղել է Հյուսիսային Արցախի Գետաշեն-Մարտունաշեն ենթաշրջանի ինքնապաշտպանության հրամանատարը:
1969 - վախճանվել է բանաստեղծ, արձակագիր, թարգմանիչ, լրագրող Ցական Շողենցը։
1994 - վախճանվել է հայազգի նշանավոր կինոռեժիսոր Էդմոնդ Քյոսայանը։
1998 - Հայաստանը դիվանագիտական հարաբերություններ է հաստատել Լաոսի հետ։
2005 - ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների հանձնաժողովը միաձայն ընդունել է ցեղասպանության ոճրագործության կանխարգելման և պատժի կոնվենցիային վերաբերող բանաձև, որը հեղինակվել և ներկայացվել է Հայաստանի կողմից:
2006 - Արգենտինայի խորհրդարանը բավարարվել է Հայոց ցեղասպանության մասին հայտարարությամբ, թեև շրջանառվել է Հայոց ցեղասպանության մասին տեղեկությունները դպրոցական ծրագրերում ներառելու վերաբերյալ օրինագիծ:
2008 - տեղի է ունեցել Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի պաշտոնական կայքի շնորհանդեսը:
2010 - բացվել է Երևանի նոր ջերմաէլեկտրակայանը, որի շինարարությունը մեկնարկել էր 2008 թվականին։ Այն կառուցվել է Միջազգային համագործակցության Ճապոնիայի բանկի տրամադրած 284 միլիոն դոլարի վարկով:
2015 - Սերժ Թանգյանն ու Ջոն Դոլմայանը ժամանել են Հայաստան։ Այցի նպատակը եղել է Wake up the souls («Արթնացրեք հոգիները») խորագիրը կրող շրջագայության մաս կազմող բացօթյա համերգը Երևանի Հանրապետության հրապարակում՝ նվիրված Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին:
2016 - Երևանում Օղակաձև զբոսայգում բացվել է Շանգալում եզդիների ցեղասպանությանը նվիրված հուշակոթող։
2017 - Երևանի տարբեր տոնավաճառների բազմաթիվ աշխատակիցներ առավոտից փակել են իրենց տաղավարները և բողոքի դուրս եկել Կառավարության շենքի դիմաց։ Նրանք պնդում են, որ իրենց հանգիստ չեն թողնում, ստուգումներ են անում, պահանջում են ամբողջովին փաստաթղթավորել ապրանքաշրջանառությունը։
2018 - «Մերժիր Սերժին» նախաձեռնության համակարգողներից մեկը՝ Արմեն Գրիգորյանը, ձերբակալվել է։
2020 - Արցախի կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովը նիստ է գումարել և Արցախի Հանրապետության նախագահ ընտրված հայտարարել Արայիկ Վլադիմիրի Հարությունյանին:
2021 - Սյունիքի տարբեր համայնքների բնակիչներ իրենց մարզ այցելած վարչապետին դիմավորել են «սյունյաց ողջույններով»՝ հայհոյանքներով, սուլոցներով և իրենց բնակավայրեր, հատկապես գերեզմանատներ չմտնելու պահանջներով։
ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ՝
մ. թ. ա. 753 - Ռոմուլոսը և Ռեմոսը հիմնադրել են Հռոմ քաղաքը։ Այդ օրը համարվում է Հռոմի հիմնադրման օրը։
1109 - վախճանվել է միջնադարյան կաթոլիկ աստվածաբան, սքոլաստիկական ուղղության հիմնադիրներից մեկը հանդիսացող փիլիսոփա, Քենթերբերիի արքեպիսկոպոս Անսելմ Քենթրբերցին:
1142 - վախճանվել է ֆրանսիացի փիլիսոփա, աստվածաբան և բանաստեղծ Պիեռ Աբելարը։ 1519 -Մեքսիկայի մոտ ափ է իջել իսպանացի կոնկիստադոր Էռնան Կորտեսը։
1526 - զորավար Բաբուրը հաղթանակ տանելով Հնդկաստանում՝ հիմնադրել է Մեծ Մողոլների կայսրությունը:
1699 - վախճանվել է ֆրանսիացի դրամատուրգ Ժան Բատիստ Ռասինը։
1729 - ծնվել է Ռուսաստանի կայսրուհի Եկատերինա 2-րդը։
1782 -թագավոր Բուդդխա Յոդֆա Չուլակոլը հիմնադրել է Սիամի նոր մայրաքաղաքը, որը եվրոպացիներին հայտնի է դարձել Հոնգկոնգ անունով։
1792 - Ռիո-դե ժանեյրոյում պորտուգալացիները քառատել են Բրազիլիայի անկախության համար պայքարող Տիրադենտեսին։
1816 - ծնվել է անգլիացի վիպասան և բանաստեղծուհի Շառլոթ Բրոնտեն։
1828 - ծնվել է ֆրանսիացի փիլիսոփա, գրող, գեղագետ, գրաքննադատ, պատմաբան Հիպոլիտ Ադոլֆ Տենը։
1863 - Բահայի հավատի հիմնադիր Բահաուլլան Բաղդադի մոտակայքում գտնվող Ռիզվան այգում հռչակել է նոր համաշխարհային կրոնի ստեղծումը։
1898 - ԱՄՆ-ի բանակի կողմից Կուբայի շրջափակմամբ սկսվել է իսպանա-ամերիկյան պատերազմը։
1910 - վախճանվել է ամերիկացի ճանաչված գրող, նաև ասույթների հեղինակ Մարկ Տվենը՝ «Թոմ Սոյերի արկածները», «Հեքլբերի Ֆիննի արկածները», «Արքայազնն ու աղքատը» և այլ գրքերի հեղինակը:
1913 - ջուրն է իջեցվել «Աքվիտանիա» շոգենավը: Դա միակ շոգենավն է, որը մասնակցել է Առաջին և Երկրորդ համաշխարհային պատերազմներին:
1915 - ծնվել է ծագումով մեքսիկացի՝ ամերիկյան դերասան Էնթոնի Քուինը։
1926 - ծնվել է Մեծ Բրիտանիայի թագուհի Եղիսաբեթ 2-րդը։
1944 - ֆրանսիայում կանայք ստացել են ընտրական իրավունք:
1954 - ԽՍՀՄ-ը անդամակցել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ին:
1960 - Բրազիլիայի մայրաքաղաքը պաշտոնապես Ռիո դե Ժանեյրոյից տեղափոխվել է Բրազիլիա քաղաք:
1989 - Պեկինի Տյանանմեն հրապարակում, կապված չինական բարեփոխումների առաջնորդ Հու Յաոբանի մահվան հետ, հավաքվել է մոտ 100 000 ուսանող։
1996 - սպանվել է չեչեն զինվորական և քաղաքական գործիչ, ինքնահռչակ Իչկերիա չեչենական հանրապետության նախագահ Ջոհար Դուդաևը։
2019 - Շրի Լանկայում տեղի է ունեցել ահաբեկչությունների շարք։
2019 - Ուկրաինայում նախագահական ընտրությունների երկրորդ փուլում նախագահ է ընտրվել Վլադիմիր Զելենսկին։
Կ. Խաչիկյան
